Temat numeru

Nowe możliwości leczenia pacjentów z heterozygotyczną FH lub bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym

dr n. med. Marcin Syzdół¹
dr hab. n. med. Maciej Haberka, prof. SUM²

¹III Katedra Kardiologii, Wydział Nauk Medycznych w Katowicach, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

²Katedra i Klinika Kardiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji

dr hab. n. med. Maciej Haberka, prof. SUM

Katedra i Klinika Kardiologii

Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

ul. Ziołowa 45, 40-635 Katowice

e-mail: mhaberka@sum.edu.pl

  • Główna rola cholesterolu frakcji lipoprotein o niskiej gęstości (LDL-C) w aterogenezie
  • Redukcja stężenia LDL-C u pacjentów z hipercholesterolemią rodzinną (FH) oraz z bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym
  • Program Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) – w odniesieniu do pacjentów z heterozygotyczną FH oraz z hipercholesterolemią i bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym

Liczne badania przeprowadzone w ostatnich latach potwierdzają istotne znaczenie cholesterolu frakcji lipoprotein o niskiej gęstości (LDL-C – low-density lipoprotein cholesterol) jako czynnika inicjującego proces miażdżycowy w ścianie tętnic. Metaanaliza ponad 200 badań (prospektywnych, kohortowych, randomizowanych) wykazała bardzo wyraźny i bezpośredni związek między stężeniem LDL-C a ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego na podłożu miażdżycy (ASCVD – atherosclerotic cardiovascular disease). Niekorzystny efekt działania LDL-C zależał nie tylko od stężenia cholesterolu tej frakcji, lecz także od czasu ekspozycji na podwyższone wartości LDL-C. Obserwacje pochodzące z analizowanych badań klinicznych wykazały, że obniżenie stężenia LDL-C w jakimkolwiek mechanizmie prowadziło do zmniejszenia ryzyka wystąpienia zdarzeń ASCVD. Redukcja tych zdarzeń była wprost proporcjonalna i bezpośrednio skorelowana z maksymalną redukcją bezwzględnego stężenia LDL-C oraz z czasem ekspozycji na obniżone wartości LDL-C1.

Między innymi na podstawie tych badań zaktualizowano wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) oraz Europejskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą (EAS – European Atherosclerosis Society) dotyczące postępowania w zaburzeniach gospodarki lipidowej z 2019 r. Zalecono intensyfikację działań (zarówno w ramach profilaktyki pierwotnej, jak i wtórnej) mających na celu maksymalną redukcję stężenia LDL-C – głównego celu terapeutycznego wśród parametrów lipidowych. Istotnie obniżono docelowe wartości LDL-C u pacjentów ze wszystkich grup ryzyka2.

W grupie pacjentów wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka wystąpienia zdarzenia sercowo-naczyniowego (CV – cardiovascular) należy dążyć do maksymalnej redukcji LDL-C i osiągnięcia docelowych stężeń na poziomie odpowiednio: <70 mg/dl (1,8 mmol/l) i <55 mg/dl (1,4 mmol/l). Do obu tych grup należą także pacjenci z hipercholesterolemią rodzinną (FH – familial hypercholesterolemia) w zależności od obecności dodatkowych czynników ryzyka CV. U chorych z ASCVD, u których w ciągu 2 lat wystąpiło drugie zdarzenie CV (niekoniecznie tego samego typu co pierwsze) mimo leczenia statynami w maksymalnej tolerowanej dawce, można rozważyć jako wartość docelową stężenie LDL-C <40 mg/dl (1,0 mmol/l)3,4.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Hipercholesterolemia rodzinna

FH jest chorobą jednogenową dziedziczoną autosomalnie dominująco i ujawnia się jako efekt mutacji jednego z trzech genów kodujących elementy biorące udział [...]

Pacjenci bardzo wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego

Ryzyko wystąpienia ponownego zawału mięśnia sercowego oraz innych powikłań CV u pacjentów po pierwszym ostrym zespole wieńcowym w ciągu ostatnich lat [...]

Inhibitory PCSK9

Inhibitory PCSK9 to nowa grupa leków o udowodnionej skuteczności i silnym działaniu hipolipemizującym. Aktualnie zarejestrowane i dostępne dla pacjentów ewolokumab i [...]

Inklisiran

Inklisiran to kolejny lek wpływający na ekspresję PCSK9 w hepatocytach. Jest dwuniciową cząsteczką krótkiego interferującego RNA (siRNA – small interfering RNA), [...]

Program NFZ – w odniesieniu do pacjentów z heterozygotyczną FH oraz hipercholesterolemią i bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym

Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) w 2018 r. uruchomił Program Leczenia Hipercholesterolemii Rodzinnej. Chorzy otrzymują w ramach programu w pełni refundowane inhibitory [...]

Podsumowanie

Wysoka skuteczność inhibitorów PCSK9 oraz inklisiranu w terapii zaburzeń gospodarki lipidowej pozwala sądzić, że osiągnięcie zalecanych stężeń LDL-C będzie łatwiejsze. Grupa [...]

Do góry