Częstość występowania stenozy aortalnej (AS – aortic stenosis) wzrasta wykładniczo wraz z wiekiem i wynosi 3% u badanych powyżej 75 r.ż. (w grupie osiemdziesięciolatków sięga 10%)^1-3. U starszych osób zwężenie jest zwykle wtórne do zwyrodnienia zastawki trójpłatkowej, u młodszych natomiast najczęstszą przyczyną AS jest obecność zastawki dwupłatkowej.

Zgodnie z zaleceniami diagnostyki echokardiograficznej podstawowe pomiary w ocenie stopnia AS obejmują:

• średni gradient ciśnienia (PG_mean – mean pressure gradient)
• szczytową prędkość przepływu przez zastawkę (V_max – peak transvalvular velocity)
• pole powierzchni ujścia zastawki (AVA – aortic valve area).

W przypadku rozbieżności w ocenie stopnia AS różnymi sposobami należy uwzględnić dodatkowo nasilenie zwapnień zastawki, przerost lewej komory bądź wartości ciśnienia tętniczego.

Definiuje się cztery kategorie istotnej AS (tab. 1)⁴.

Rozpoznanie nadciśnienia tętniczego, niezależnie od wieku, jest możliwe, gdy średnie wartości ciśnienia tętniczego (obliczone na podstawie co najmniej 2 pomiarów dokonanych podczas co najmniej 2 różnych wizyt) wynoszą ≥140 mmHg dla ciśnienia skurczowego (SBP – systolic blood pressure) i/lub ≥90 mmHg dla ciśnienia rozkurczowego (DBP – diastolic blood pressure). Jeśli u pacjentów stwierdza się wartości SBP w zakresie 140-159 mmHg oraz DBP w zakresie 90-99 mmHg, a chorzy ci mają jednocześnie niskie lub umiarkowane ryzyko sercowo-naczyniowe, wskazane jest dodatkowe potwierdzenie rozpoznania poprzez wykonanie automatycznej rejestracji ciśnienia tętniczego (ABPM – ambulatory blood pressure monitoring) lub jego pomiarów w warunkach domowych⁵.

Wzrost odsetka pacjentów z nadciśnieniem tętniczym jest związany m.in. z procesem starzenia się społeczeństwa oraz coraz mniej aktywnym stylem życia. Jest to szczególnie widoczne w grupie osób powyżej 60 r.ż., w przypadku których odsetek pacjentów z tym schorzeniem wynosi już 60%. Obowiązującą klasyfikację nadciśnienia tętniczego przedstawiono w tabeli 2. Podstawowym celem leczenia jest w tym wypadku obniżenie wartości ciśnienia tętniczego do <140/90 mmHg u wszystkich pacjentów, a przy dobrej tolerancji leczenia dalsza redukcja do ≤130/80 mmHg. Jednak nie zaleca się dążenia do osiągnięcia wartości SBP poniżej 120 mmHg⁶.