ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Temat numeru
Przezskórna denerwacja tętnic nerkowych – co mówią najnowsze badania?
dr hab. n. med. Aleksandra Gąsecka-van der Pol
- Podłoże patofizjologiczne zabiegu denerwacji tętnic nerkowych (RDN)
- Najnowsze dane naukowe dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa tej metody w leczeniu nadciśnienia tętniczego
- Perspektywy rozwoju RDN w kolejnych latach
Nadciśnienie tętnicze (NT) to najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, dotyczący ponad 1 mld osób na całym świecie i przyczyniający się do ponad 9 mln przedwczesnych zgonów rocznie1. Interwencje związane ze zmianą stylu życia oraz leczenie hipotensyjne nie pozwalają osiągnąć odpowiedniej kontroli ciśnienia tętniczego u 10-20% pacjentów. Inni chorzy rozwijają oporność na dotychczas stosowane leki hipotensyjne, nawet przy początkowo prawidłowej kontroli ciśnienia tętniczego, lub nie tolerują leków hipotensyjnych2.
Chirurgiczne metody modyfikacji układu współczulnego, na bazie których rozwinęła się koncepcja denerwacji tętnic nerkowych (RDN – renal denervation), zostały wprowadzone w latach 30. XX w.3 RDN jest metodą leczenia NT opornego na farmakoterapię, tzn. jeśli nie udaje się uzyskać pożądanego obniżenia ciśnienia tętniczego mimo zmiany stylu życia i stosowania co najmniej 3 leków przeciwnadciśnieniowych w maksymalnych tolerowanych dawkach, w tym diuretyku1,2,4. Pierwsze badania nad efektami RDN – Symplicity HTN-1 i Symplicity HTN-2 – wykazały obniżenie ciśnienia skurczowego (SBP – systolic blood pressure) średnio o 32-34 mmHg oraz ciśnienia rozkurczowego (DBP – diastolic blood pressure) średnio o 13-14 mmHg w 3-letniej obserwacji5,6. U żadnego z leczonych RDN pacjentów nie odnotowano poważnych powikłań, co sugerowałoby wysoki profil bezpieczeństwa tej metody. W związku z tym RDN zyskała zainteresowanie jako skuteczna i bezpieczna metoda leczenia opornego NT. Kolejne badanie, Symplicity HTN-3, ostudziło jednak początkowy entuzjazm, wykazując statystycznie nieistotną różnicę w ambulatoryjnym monitorowaniu ciśnienia krwi (ABPM – ambulatory blood pressure monitoring) u pacjentów po RDN w porównaniu z grupą kontrolną, w której – w przeciwieństwie do poprzednich badań – wykonano procedurę pozorną (sham procedure)7. Do zastrzeżeń wobec powyższych badań należały m.in.: brak potwierdzonej diagnozy opornego NT (brak danych z pomiarów domowych lub ABPM), niewystarczający nadzór nad farmakoterapią oraz brak wystandaryzowanej techniki wykonania procedury RDN.
Ze względu na rozbieżne dane dotyczące skuteczności hipotensyjnej RDN w poprzednich wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) z 2018 r. nie zalecano rutynowego stosowania tej metody w leczeniu NT,...