Streszczenie

Choroba niedokrwienna serca i cukrzyca typu 2 należą do grupy chorób cywilizacyjnych. Rozpowszechnienie obu schorzeń wciąż wzrasta, powszechnym zjawiskiem jest również ich współwystępowanie. Zarówno pacjenci z rozpoznaną cukrzycą typu 2, jak i pacjenci z potwierdzoną chorobą wieńcową należą do grup najwyższego ryzyka powikłań i zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych. Osoby, u których schorzenia te współistnieją, wymagają więc szczególnej uwagi lekarskiej. W chwili rozpoznania cukrzycy u pacjenta ze stabilną chorobą niedokrwienną serca lub odwrotnie – choroby wieńcowej u osoby z cukrzycą, często konieczna jest modyfikacja stosowanej wcześniej farmakoterapii. Nawet subtelne zmiany mogę okazać się kluczowe dla rokowania chorego. Szczególnie istotne staje się również postępowanie niefarmakologiczne. W artykule autorzy wskazują na implikacje terapeutyczne współwystępowania choroby wieńcowej i cukrzycy.

Wprowadzenie

W drugiej połowie 2013 roku na łamach European Heart Journal opublikowano dwa kluczowe dla codziennej praktyki lekarskiej dokumenty. Pierwszy dotyczy zasad postępowania w przypadku pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową [1]. Wytyczne European Society of Cardiology (ESC) stanowią aktualizację dokumentu sprzed przeszło pięciu lat, a razem z opublikowanymi wcześniej wytycznymi dotyczącymi prewencji chorób układu krążenia, postępowania w ostrych zespołach wieńcowych z uniesieniem odcinka ST i bez niego oraz aktualną, uniwersalną definicją zawału mięśnia sercowego, opisują aktualny stan wiedzy medycznej na temat choroby niedokrwiennej serca [2-5]. Autorzy wytycznych dotyczących postępowania w przypadku stabilnej choroby wieńcowej podkreślają, że powinna być ona traktowana jako rodzaj kontinuum – przeplatające się okresy spełniające definicję niestabilnej choroby wieńcowej czy ostrych zespołów wieńcowych (wraz z ich powikłaniami) stanowią naturalny przebieg miażdżycy naczyń wieńcowych [1]. Najnowszy dokument, sygnowany przez European Society of Cardiology (ESC) oraz European Association for the Study of Diabetes (EASD), dotyczy natomiast zasad postępowania w przypadku chorych zagrożonych wystąpieniem cukrzycy lub z rozpoznaną już cukrzycą oraz współistniejącą chorobą układu krążenia [6]. Współwystępowanie cukrzycy i choroby wieńcowej jest częste, dlatego dokument ten dotyka bardzo ważnego dla codziennej praktyki wielu lekarzy problemu.

Epidemiologiczne tło problemu

Jednym z podstawowych czynników ryzyka występowania choroby wieńcowej jest wiek. Aktualnie uważa się, że schorzenie to dotyczy ok. 5-7% kobiet w wieku 45-64 lat oraz 10-12% kobiet w wieku 65-84 lat [1]. Wśród mężczyzn rozpowszechnienie choroby wie...