Złamania kręgów to obok złamań bliższego końca kości udowej najpoważniejsze konsekwencje osteoporozy. Każde złamanie zwiększa znacząco ryzyko kolejnych, dlatego podstawowym celem terapii jest zapobieganie pierwszemu złamaniu, a gdy już do niego doszło – dążenie do zmniejszenia ryzyka następnych.

Podstawą terapii osteoporozy jest farmakoterapia, ale nie powinniśmy zapominać o prewencji upadków, modyfikacji diety, zwiększeniu aktywności fizycznej czy odrzuceniu używek. Odrębnie należy traktować złamania kręgów, a innowacyjną metodą terapii jest wertebroplastyka. Polega ona na wprowadzeniu do złamanego kręgu specjalnego cementu lub rzadziej kręg jest wypełniony balonikiem. Wertebroplastyka jest dość szeroko stosowana w praktyce, ale ciągle są liczne kontrowersje dotyczące wskazań do wdrożenia tej terapii i oceny odległej skuteczności w porównaniu z terapią konwencjonalną.

Z tego powodu warto zapoznać się z wynikami przytaczanych badań, w których autorzy analizowali sprawność funkcjonalną i ból u 31 kobiet z przebytym złamaniem kręgu. 13 przeszło zabieg wertebroplastyki, a 18 było leczonych tradycyjnie. Wiek pacjentek wynosił ponad 60 lat, a kryterium włączenia było co najmniej jedno złamanie kręgu. Wyjściowe dane kliniczne, wyniki badania densytometrycznego były zbliżone w obu podgrupach pacjentek. Nasilenie bólu oraz stan funkcjonalny oceniono przed wdrożeniem terapii oraz w jej trakcie aż do roku od jej inicjacji.

Okazało się, że oczekiwana skuteczność wertebroplastyki nie potwierdziła się, a po roku nasilenie bólu oraz stan funkcjonalny nie były lepsze niż u pacjentek leczonych tradycyjnie.

Komentarz

To niewielkie badanie wnosi ważne informacje wspierające raczej konwencjonalne leczenie. Wobec powszechności stosowania tej metody, a zarazem braku wykazania jej wyższości należy raczej dążyć do zawężenia wskazań do tego zabiegu. Niestety, na częstość stosowania wertebroplastyki wpływają czynniki pozamerytoryczne i korzystne finansowanie. Tymczasem zawsze przesłanki merytoryczne i dobro pacjenta powinny być na pierwszym planie, a odległe wyniki dotyczące bólu oraz stanu funkcjonalnego są bardzo ważnymi przesłankami.