Nowości
Ginekologia: Zielona herbata a rak endometrium
Lek. med. Elżbieta Świeściak
Wysokie spożycie zielonej herbaty powoduje redukcję ryzyka raka endometrium o 11 proc.
Wśród rodzajów herbat jej zielona odmiana stanowi 20 proc. spożycia. We wcześniejszych doniesieniach naukowych sugerowano, że spożywanie zielonej herbaty może mieć ochronny wpływ na ryzyko rozwoju nowotworów, w tym raka endometrium. W ostatnich latach opublikowano nowe badania poświęcone temu zagadnieniu, które włączono do cytowanego największego przeglądu systematycznego i metaanalizy ponownie oceniającej wpływ spożycia herbaty zielonej i czarnej na ryzyko raka endometrium oraz szacującej zależność dawka-odpowiedź.
Metaanaliza wykazała, że większe spożycie zielonej herbaty w porównaniu z jej małym spożyciem obniża ryzyko raka endometrium i jest to widoczne statystycznie znamiennie w sytuacji wzrostu spożycia odmiany zielonej o jedną filiżankę dziennie (redukcja ryzyka raka endometrium o 11 proc.). Jednocześnie nie wykazano, aby takie samo zwiększenie dziennego spożycia czarnej herbaty wpływało na ryzyko zachorowania na raka endometrium.
Ochronny mechanizm wpływu herbaty tłumaczy się mechanizmem działania jej składników na szlaki metaboliczne i przemiany hormonalne.
Herbata zawiera liczne antyoksydanty (katechiny), które są wymiataczami reaktywnych form tlenu i azotu, takich jak podtlenki, wolne rodniki i tlen singletowy. Galusan epigallokatechiny (główna katechina) może indukować apoptozę i blokować cykl komórkowy w ludzkich komórkach raka oraz blokować aktywację komórek endometrium indukowaną estrogenami. Czarna herbata zawiera 10-krotnie mniej katechin niż odmiana zielona.
Drugi składnik herbaty – kofeina indukuje S-transferazę glutationową odpowiedzialną za inaktywację karcynogenów środowiskowych i spożywanych w diecie, ponadto wpływa na stężenia hormonów płciowych, wykazując odwrotny związek ze stężeniem wolnego estradiolu i wolnego testosteronu w surowicy krwi oraz pozytywną zależność ze stężeniem estronu i SHBG. Wykazano, że zielona herbata może modyfikować związek polimorfizmu CYP19A1 z rakiem endometrium. Odwrotna zależność między konsumpcją herbaty a ryzykiem raka endometrium jest wyraźnie widoczna u kobiet z polimorfizmem SHBG Asp327Asn.
Definitywne potwierdzenie badanej zależności i wytłumaczenie jej mechanizmów należy udokumentować w badaniach randomizowanych i prospektywnych badaniach kohortowych.