Stres psychiczny jest jednym z czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Zespół stresu pourazowego (posttraumatic stress disorder – PTSD), zaburzenie lękowe będące wynikiem przeżycia traumatycznego zdarzenia, pomimo historycznej konotacji dotyczącej przeżyć wojennych u weteranów wojskowych występuje dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Według danych amerykańskich nawet co 10. kobieta może być narażona w różnym okresie życia na silne sytuacje stresowe (przemoc seksualna lub fizyczna, uczestnictwo w zagrażających życiu wypadkach lub katastrofach naturalnych, utrata bliskiej osoby, bycie świadkiem ciężkiego wypadku lub śmierci), które mogą wiązać się z rozwojem pełnoobjawowego PTSD. Związek stresu psychicznego i chorób układu krążenia może być mediowany przez aktywację współczulnego układu nerwowego, zwiększoną syntezę amin katecholowych, modulację osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej ze zwiększeniem syntezy kortyzolu, rozwój nadciśnienia tętniczego oraz zaburzeń rytmu serca.

Nie ma jednak danych, czy u kobiet PTSD przyczynia się do zwiększonego ryzyka chorób układu krążenia.

Celem podjętej przez autorów pracy jest ocena ekspozycji na traumatyczne sytuacje oraz ocena objawów zespołu stresu pourazowego w relacji do incydentów sercowo-naczyniowych w okresie 20-letniej obserwacji. Badanie przeprowadzono w oparciu o populację 49 tys. 978 uczestniczek Nurses’ Health Study II. Narażenie na stres oraz objawy zespołu stresu pourazowego zostały ocenione przy użyciu standaryzowanego kwestionariusza Brief Trauma Questionnaire. Badaną grupę podzielono na cztery podgrupy:

1. bez narażenia na traumatyczne przeżycia,

2. narażoną na traumatyczne przeżycia, ale bez objawów stresu pourazowego,

3. narażoną na traumatyczne przeżycia i prezentującą od jednego do trzech objawów stresu pourazowego,

4. narażoną na traumatyczne przeżycia z ponad czterema objawami stresu pourazowego, co wskazuje na rozpoznanie zespołu stresu pourazowego.

W okresie obserwacji wystąpiło 548 incydentów sercowo-naczyniowych, 277 zawałów mięśnia sercowego oraz 271 udarów mózgu. Wszystkie incydenty potwierdzono w odpowiednich dokumentach medycznych.

U kobiet, u których stwierdzono powyżej czterech objawów zespołu stresu pourazowego, obserwowano istotnie wyższe ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych (hazard ryzyka w porównaniu z kobietami bez ekspozycji na stres 1,6, 95-proc., przedział ufności 1,2-2,13). Ekspozycja na stres, ale bez obecności objawów stresu pourazowego także wiązała się ze wzrostem ryzyka sercowo-naczyniowego (hazard ryzyka 1,45, 95-proc., przedział ufności 1,15-1,83), aczkolwiek narażenie na stres przy obecności jednego do trzech objawów zespołu stresu pourazowego nie zwiększało ryzyka.

Po uwzględnieniu w analizie wieloczynnikowej medycznych czynników ryzyka oraz czynników stylu życia obserwowane różnice nadal pozostawały istotne.