Nowości

Położnictwo: Nowy sposób określania wieku ciążowego

Lek. med. Elżbieta Świeściak

Model metaboliczno-hormonalny może okazać się wartościowym narzędziem diagnostycznym w sytuacji braku wyników prenatalnych badań ultrasonograficznych lub w populacjach z ograniczonym dostępem do tych badań.

Z klinicznego punktu widzenia określenie wieku ciążowego ma ogromne znaczenie w planowaniu strategii postępowania w ciążach zagrożonych porodem przedwczesnym. Wiek ciążowy płodu wiąże się ściśle z wieloma procesami metabolicznymi będącymi funkcją wzrastania wewnątrzmacicznego i jest silnym wyznacznikiem wyników neonatologicznych. W ciążach zakończonych porodem przedwczesnym lub porodem dziecka z niską i bardzo niską urodzeniową masą ciała dla danego tygodnia ciąży wykazano zmieniony matczyny i pępowinowy metabolizm kwasów tłuszczowych, aminokwasów i hormonów.

Badacze amerykańscy opublikowali pracę, w której na podstawie oceny 44 metabolitów, w tym dwóch enzymów (biotynidaza, urydylotransferaza galaktozo-1-fosforanowa – GALT), TSH, 17-hydroksyprogesteronu, dziewięciu aminokwasów, 30 acylokarnityn i wolnej karnityny stworzyli model metaboliczno-hormonalny, którego trafność w określaniu wieku ciążowego przewyższa szacowanie na podstawie ultrasonograficznej masy ciała płodu.

Posługując się modelem metaboliczno-hormonalnym, w 78 proc. przypadków określono zaawansowanie ciąży z dokładnością do jednego tygodnia, zaś w 95 proc. przypadków z dokładnością do dwóch tygodni. Nowy model metaboliczno-hormonalny ma nieznaczną przewagę w identyfikacji noworodków poniżej 37. tygodnia ciąży w porównaniu z modelem uwzględniającym jedynie masę ciała noworodka. W podgrupie noworodków z niską urodzeniową masą ciała średnia różnica między wiekiem ciążowym szacowanym za pomocą opracowanego modelu a faktycznym zaawansowaniem ciąży liczonym od daty ostatniej miesiączki wynosiła półtora tygodnia oraz 1,9 tygodnia w porównaniu z szacowaniem jedynie na podstawie ultrasonograficznej masy ciała płodu. W różnicowaniu ciąż poniżej i powyżej 32. tygodnia nie stwierdzono wyższości modelu metaboliczno-hormonalnego nad modelem uwzględniającym masę ciała noworodka. Dla przypadków dzieci zbyt dużych w stosunku do wieku ciążowego średnia różnica w ocenie zaawansowania ciąży za pomocą opracowanego modelu wynosiła 1,4 tygodnia w stosunku do wieku ciążowego obliczonego na podstawie ostatniej miesiączki.

Data ostatniej miesiączki nie jest wystarczająco pewnym wskaźnikiem zaawansowania ciąży, szczególnie w grupie dzieci rodzących się ze zbyt małą lub zbyt dużą masą ciała dla danego tygodnia, więc opracowany model metaboliczno-hormonalny może okazać się wartościowym narzędziem diagnostycznym.

Do góry