Cukrzyca to choroba o dużej i ciągle zwiększającej się zapadalności. W przebiegu tej przewlekłej choroby dochodzi do wielu powikłań, np. nefropatii cukrzycowej, przyśpieszonego rozwoju miażdżycy czy zaburzeń neurologicznych. Te zagrożenia są dobrze znane i w postępowaniu lekarskim zwykle staramy się podejmować kroki diagnostyczne oraz lecznicze w celu opóźnienia ich wystąpienia.

Mniej uświadamiane jest zagrożenie występowaniem złamań w przebiegu cukrzycy typu 2. Uważa się, że to zagrożenie dla najpoważniejszego złamania – końca bliższego kości udowej – jest zwiększone o 40 proc. w porównaniu z równowiekową populacją osób bez cukrzycy. Aktualny stan wiedzy nie pozwala na jednoznaczne wskazanie przyczyn tego zjawiska. Co ważne, zwykle wynik badania densytometrycznego u pacjentów z cukrzycą typu 2 nie wykazuje obniżenia masy kostnej, stąd trudno upatrywać zwiększone ryzyko złamań w zakresie rozwoju osteoporozy. Innymi słowy, potencjalnymi czynnikami mogą być powikłania choroby wiodące do występowania upadków, np. zaburzenia krążenia obwodowego czy neuropatia.

Przedstawiam wyniki badania przeprowadzonego w Danii. Obserwacji poddano grupę 5244 pacjentów z cukrzycą typu 2 przez średni okres 5,5 roku. Wykazano, że stosowanie pochodnych sulfonylomocznika w okresie ostatnich 90 dni wiązało się ze zwiększeniem występowania złamań końca bliższego kości udowej o 64 proc., natomiast wcześniejsze stosowanie leków z tej grupy nie miało takiego działania. Zaobserwowano także zwiększenie częstości występowania złamań w innych lokalizacjach (kręgi, przedramię). Aktualne stosowanie insuliny i metforminy zmniejszało częstość występowania złamań. Autorzy stawiają tezę, że zaobserwowane powikłanie terapii wiązało się z występowaniem hipoglikemii i w konsekwencji skłonnością do upadków.

Komentarz

Sądzę, że każda publikacja dotycząca związków cukrzycy z występowaniem złamań jest godna uwagi. Cukrzyca, powszechna choroba cywilizacyjna, nadal raczej nie jest postrzegana jako czynnik ryzyka złamań. A przecież pacjenci z cukrzycą mają zwykle także inne czynniki ryzyka złamań, np. są w zaawansowanym wieku, nie są aktywni fizycznie i nie spożywają odpowiedniej dawki wapnia. Zapobieganie złamaniom końca bliższego kości udowej powinno znaleźć się wśród priorytetów terapii cukrzycy.