Kontrowersje
Jak nie mieć wątpliwości, że jest to choroba hematoonkologiczna
Dr hab. med. Tomasz Sacha1
Opracowała: Ewa Biernacka
Trafiają nieraz do hematologów pacjenci, u których lekarz pierwszego kontaktu nie był w stanie wyjaśnić pochodzenia pewnych objawów, systemowo nie mając możliwości zlecenia pogłębionych badań laboratoryjnych.
Kampania edukacyjna
Poruszane zagadnienia są treścią planowanej kampanii edukacyjnej na temat nowotworowych chorób krwi i upowszechniania morfologii jako narzędzia prewencji. Kampania będzie prowadzona z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej, Instytutu Hematologii i Transfuzjologii, Stowarzyszenia Hematologia Nowej Generacji, Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych, pod patronatem konsultantów krajowych: w dziedzinie hematologii prof. Ewy Lech-Marańdy, w dziedzinie medycyny pracy lek. Pawła Wdowika, w dziedzinie geriatrii prof. Tomasza Kostki.
Objawy mało charakterystyczne i charakterystyczne
Zdarza się, że nie zwraca się należytej uwagi na tzw. objawy konstytucjonalne: mało charakterystyczne, ale typowe dla chorób rozrostowych krwi. Szczególnie ich łączne występowanie powinno ostrzegać: mowa o nadmiernej potliwości, zwłaszcza w nocy, o stanach podgorączkowych albo gorączkach (37,5-38°C lub nieco powyżej 38°C), bez infekcji czy stanu zapalnego, o osłabieniu (zwykle przypisywanemu stresowi, przepracowaniu) – wszystkich objawach trwających tygodnie, a nawet miesiące. Jeśli dodatkowo obserwujemy istotny (10-proc. w ciągu 6 miesięcy) spadek wagi ciała, a ponadto czasem uogólniony świąd skóry całego ciała, trzeba omówić wszystkie te objawy z pacjentem, szukając racjonalnych przyczyn ich występowania. Jeśli nie da się ich zidentyfikować, diagnozy szukajmy wśród hematologicznych chorób rozrostowych.
Sygnały ostrzegawcze
Sygnałami ostrzegawczymi dla lekarza POZ powinny być zaobserwowane u pacjenta, w dowolnej konfiguracji:
● tendencja do infekcji,
● owrzodzenia w jamie ustnej,
● uporczywe, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych,
● objawy małopłytkowości (krwawienia, krwotoki, wybroczyny, podbiegnięcia krwawe),
● anemia (bladość skóry, kołatania serca, znaczne osłabienie).
Są też objawy charakterystyczne, jak pojawienie się tzw. skazy krwotocznej. Manifestuje się ona m.in. występowaniem wybroczyn na skórze, siniaków, podbiegnięć krwawych pojawiających się bez urazu, krwawienia z nosa, z dziąseł przy myciu zębów, obe...
Zasada
Gdy mam wątpliwości, zlecam leukogram, bo z niego można wyczytać wiele cech świadczących o nowotworowej chorobie układu krwiotwórczego.
