W praktyce każdego neurologa zdarzają się pacjenci z objawami psychiatrycznymi, podobnie jak psychiatrzy opiekują się pacjentami, u których oprócz zaburzeń psychicznych występują również objawy neurologiczne. Zanim jednak pacjent trafi do specjalistów w tych dziedzinach, w pierwszej kolejności zgłasza się do lekarza rodzinnego lub na szpitalny oddział ratunkowy (SOR). Często trudno jest rozstrzygnąć, do kogo pokierować chorego i co jest wyjściowym problemem zdrowotnym. Z jednej strony choroby układu nerwowego (choroby neurozwyrodnieniowe, udary i choroby zapalne) mogą objawiać się m.in. depresją, bądź zaburzeniami psychotycznymi. Z drugiej strony pacjenci leczeni psychiatrycznie mogą prezentować deficyt neurologiczny. Objawy neuropsychiatryczne mogą pojawiać się także w przebiegu zaburzeń metabolicznych oraz uzależnień. Ważne jest, aby pamiętać, że u pacjentów z zaburzeniami neuropsychiatrycznymi należy zawsze poszukiwać organicznego tła zaburzeń¹.

Zaburzenia neuropsychiatryczne

Zaburzenia neuropsychiatryczne to szeroka grupa objawów występujących zarówno w chorobach psychiatrycznych, jak i zaburzeniach neurologicznych. Należą do nich m.in. zaburzenia psychotyczne, np. omamy i urojenia, zaburzenia depresyjne, lękowe, pobudzenie, agresja, inne zaburzenia (snu, kontroli impulsów i zachowania, np. apatia albo odhamowanie). Jeśli przyjmujemy pacjenta, który prezentuje któreś z powyższych zaburzeń, należy dowiedzieć się, jak długo trwają objawy, w jakich okolicznościach się pojawiły, czy występują u niego choroby przewlekłe, czy stosuje jakiekolwiek leki lub używki, a także czy obserwuje u siebie objawy deficytu neurologicznego. Pomocne jest również zebranie wywiadu od osoby z otoczenia chorego. Należy go zbadać internistycznie oraz neurologicznie. Chorzy powinni mieć wykonane badania laboratoryjne oceniające funkcje wątroby, nerek, a ponadto należy zbadać elektrolity, glikemię, morfologię, mocz, parametry zapalne i stężenie witaminy B₁₂. Wskazane są także badania neuroobrazowe ośrodkowego układu nerwowego (OUN) oraz elektroencefalografia^1,2.

Zaburzenia neuropsychiatryczne w chorobach układu nerwowego

Otępienia

Otępienia to grupa chorób neurozwyrodnieniowych, które typowo kojarzą się z zaburzeniami pamięci, jednak obejmują one wiele objawów, w tym neuropsychiatrycznych. Najczęstszym otępieniem jest choroba Alzheimera. Rzadziej spotykane jest otępienie na...