Edytorial
Edytorial
prof. dr hab. med. Andrzej Więcek1
prof. dr hab. med. Piotr Zaborowski2
dr hab. med. Adam Antczak3
Sympozjum: nefrologia
W najnowszym numerze „Medycyny po Dyplomie” znajdą Państwo niezwykle interesujące „Sympozjum” poświęcone najbardziej aktualnym i jednocześnie kontrowersyjnym zagadnieniom współczesnej nefrologii. I tak, artykuł Thomasa Zellera dotyczy postępowania z chorym, u którego stwierdza się hemodynamicznie istotne zwężenie tętnicy nerkowej. Autor omawia zarówno zakres badań przesiewowych i ostatecznie potwierdzających rozpoznanie zwężenia tętnicy nerkowej, jak i zasady leczenia farmakologicznego i interwencyjnego. Jak zauważa w swoim komentarzu prof. Andrzej Januszewicz, zasady te są w dużej mierze zgodne z wytycznymi przygotowanymi przez Grupę Roboczą Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.
Hiperkaliemia jest w ostatnich latach przedmiotem szczególnego zainteresowania w związku z coraz szerszym zastosowaniem w nefro- i kardioprotekcji leków blokujących układ renina-angiotensyna-aldosteron. Często zaleca się także równoczesne stosowanie kilku leków wpływających na wydalanie potasu z moczem, co w niektórych sytuacjach klinicznych (np. u chorych w podeszłym wieku, chorych na cukrzycę lub z istniejącą już niewydolnością nerek) może doprowadzić do wystąpienia zagrażającej życiu hiperkaliemii. Manish M. Sood i wsp. omawiają w swoim artykule przyczyny oraz sposoby zapobiegania i leczenia hiperkaliemii występującej w warunkach ambulatoryjnych. Jak to podkreśla w komentarzu prof. Edward Franek, niezwykle ważne jest, aby już w trakcie doboru leków ocenić ryzyko hiperkaliemii i liczyć się z możliwością wystąpienia tego powikłania u osób szczególnie do tego predestynowanych.
Cukrzyca jest obecnie najczęstszą przyczyną przewlekłej choroby nerek w schyłkowym stadium, dlatego też informacje na temat postępowania w cukrzycowej chorobie nerek (dawniej nefropatii cukrzycowej) są tak istotne. Aktualne wytyczne dotyczące tego zagadnienia przedstawia prof. Stanisław Czekalski. Zwraca uwagę na różnicowanie z innymi przewlekłymi nefropatiami oraz rolę nadciśnienia tętniczego, zaburzeń lipidowych i żywienia w progresji cukrzycowej choroby nerek.
Artykuł Petera A. McCullougha stanowi z kolei przegląd stanu wiedzy na temat zastosowania statyn u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Istnieją wprawdzie dowody na działania kardio- i nefroprotekcyjne statyn, równocześnie jednak przewlekła choroba nerek zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych działań niepożądanych tych leków. Statyny nie są w związku z tym jednoznacznie zalecane u chorych z przewlekłą chorobą nerek. Dopiero wyniki dużych, prowadzonych obecnie badań klinicznych, takich jak SHARP i AURORA mogą przyczynić się do rozwiania wątpliwości.
Reasumując, należy stwierdzić, że zapoznając się z treścią przedstawionych artykułów będą mieli Państwo doskonałą okazję do zapoznania się z tematami i problemami dotyczącymi współczesnej nefrologii. Wiele znaków zapytania ciągle jednak pozostaje!
Zapraszam do lektury SYMPOZJUM na str. 40
Artykuł z NEJM
Artykuł Davida O. Freedmana dotyczy profilaktyki zachorowań na malarię w trakcie krótkich podróży. „New England Journal of Medicine”, w którym go opublikowano, jest jednym z najbardziej prestiżowych czasopism medycznych. Jego lekturę polecił mi jako niezwykle cenną dla klinicysty mój wielki Nauczyciel zawodu lekarskiego prof. Dymitr Aleksandrow. Z wieloletniej perspektywy, już jako profesor, mogę powiedzieć, że w pełni miał rację. Znakomite artykuły redakcyjne i przeglądowe są podsumowaniem najnowszej wiedzy, a cotygodniowe omówienia kliniczno-patologiczne przypadków z Massachusetts General Hospital inspiracją do przebudowy myślenia. Z pełnym przekonaniem polecam wszystkim Czytelnikom, niezależnie od ich specjalności, lekturę przekładów artykułów pochodzących z tego czasopisma. Warto!
Zapraszam do lektury artykułu PREWENCJA MALARII U OSÓB PLANUJĄCYCH KRÓTKIE PODRÓŻE na str. 83
Horyzonty medycyny
Artykuł Najiba Rahmana i Roberta Daviesa to praca wywodząca się z kręgu pulmonologii inwazyjnej. Jej przesłaniem jest zachęta do szerokiego stosowania torakoskopii (wideotorakoskopii), która (ze wszystkich opisanych dotychczas technik badawczych w diagnostyce chorób opłucnej) charakteryzuje się najwyższą czułością diagnostyczną. Autorzy w swoim artykule zawarli również wskazania do doopłucnowego stosowania leków fibrynolitycznych oraz techniki obliteracji jamy opłucnowej w nawracającym płynie w opłucnej. Ciekawą część tej publikacji stanowi omówienie profili bakteriologicznych badań płynu z jamy opłucnej i ich potencjalne znaczenie rokownicze.
Zapraszam do lektury artykułu POSTĘPY W ROZPOZNAWANIU I LECZENIU CHORÓB OPŁUCNEJ na str. 122