W piątej części cyklu „Altruizm to za mało” zajmiemy się zagadnieniami związanymi z tzw. mentoringiem, czyli procesem wsparcia w rozwoju profesjonalnym uzyskiwanego od starszej stażem zawodowym i bardziej doświadczonej osoby. W wielu państwach relacje typu mentor-podopieczny nie tylko są bardzo dobrze rozwinięte, lecz także istnienie ich jest sformalizowane i oparte na różnego rodzaju regulacjach, a ich jakość osiąga się poprzez odpowiednie szkolenia. W artykule wykorzystamy doświadczenia brytyjskie, aby przeanalizować możliwość praktycznego zastosowania strategii mentoringu w naszym kontekście kulturowo-społecznym.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien:

• znać definicję mentoringu

• znać różne typu mentoringu i omówić ich cechy

• rozumieć korzyści wynikające z udziału w efektywnym mentoringu

• potrafić przeanalizować stawiane sobie cele rozwoju profesjonalnego

• umieć stworzyć relację mentor-podopieczny

Co to jest mentoring?

W mitologii greckiej Mentor opiekował się Telemachem na prośbę jego ojca Odyseusza, który wyruszył na wojnę trojańską. To właśnie jego imię posłużyło do utworzenia często obecnie używanego terminu „mentoring” określającego proces zapewniania wsparcia opartego na wiedzy oraz doświadczeniu i przekazywanego w taki sposób, by przyniosło jak największe korzyści podopiecznemu. Na określenie podopiecznego historycznie używano francuskiego terminu „protégé”, czyli „protegowany”, który jednak w obecnym rozumieniu zawiera elementy całkowicie sprzeczne z ideą mentoringu, dlatego został zastąpiony angielskim określeniem „mentee”. Jako że nie istnieje jeszcze powszechnie przyjęty polski odpowiednik tego słowa, w naszym artykule pozostaniemy przy, jak się wydaje, najwłaściwszym określeniu „podopieczny”.

Według oficjalnej definicji mentoring „jest to proces pomagania drugiej osobie w nauce”,¹ a mentor to „odpowiednio doświadczona osoba, która chce i ma możliwość działania jako zaufany przewodnik (...) wspierający rozwój profesjonalny podopiecznego i czyniący go bardziej efektywnym”.² Uważa się, że mentoring to „dynamiczna i wzajemna relacja istniejąca pomiędzy mentorem i jego podopiecznym w środowisku pracy i promująca rozwój obojga z nich”,³ czyli proces przynoszący korzyści wszystkim jego uczestnikom.

Czym nie jest mentoring?

Mentoring nie polega na wyręczaniu czy zastępowaniu podopiecznego przez mentora w wykonywaniu trudnych obowiązków (na przykład poprzez napisanie za niego pracy naukowej) ani na przejmowaniu przez niego odpowiedzialności za postępowanie podopieczne...