Niedokrwistość jest patologią, która bardzo często ujawnia się w wynikach rutynowych badań kontrolnych. Jest stwierdzana przez lekarzy wszystkich specjalności, co nadaje jej interdyscyplinarny charakter. Patogeneza tego stanu może być bardzo różnorodna. Niezmiernie istotne jest odkrycie mechanizmu prowadzącego do niedokrwistości.

Po ustaleniu prawidłowego rozpoznania leczenie niedokrwistości jest łatwe i skuteczne u większości chorych. Natomiast niewłaściwa diagnoza może prowadzić do bardzo groźnych następstw. Wiedza na temat postępowania z pacjentami, u których rozpoznano niedokrwistość, jest niezwykle istotna, ponieważ patologia ta może wystąpić u każdego z nas. W niniejszym artykule pragniemy zaprezentować najczęstsze błędy, z którymi spotykamy się podczas codziennej praktyki.

Błąd 1

Do poradni hematologicznej zgłosił się pacjent z niedokrwistością megaloblastyczną i niewielkiego stopnia małopłytkowością w celu dalszej diagnostyki. W wywiadzie podał stopniowo narastające osłabienie od kilku miesięcy. Po wykonaniu serii badań dodatkowych, w tym biopsji szpiku kostnego, rozpoznano niedokrwistość Addisona-Biermera (niedokrwistość złośliwą). Włączono leczenie witaminą B₁₂, uzyskując poprawę stanu klinicznego i normalizację parametrów morfologii krwi obwodowej. W wytycznych dla lekarza POZ zalecono kontynuację leczenia substytucyjnego z uwzględnieniem częstości podań oraz dawkowania. Po 3 latach chory ponownie zgłosił się do poradni hematologicznej z objawami nietolerancji wysiłku fizycznego i dusznością. W morfologii stwierdzono nawrót niedokrwistości makrocytarnej znacznego stopnia. Podczas rozmowy pacjent przyznał, że ostatni raz witaminę B₁₂ przyjął 2 lata temu.

Błędne myślenie

Pacjent, u którego znormalizowały się wyniki morfologii krwi i całkowicie ustąpiły objawy kliniczne, jest traktowany jak osoba zdrowa. Nie wymaga on dalszego leczenia substytucyjnego i monitorowania.

Błąd

Przerwanie przyjmowania preparatów zawierających witaminę B₁₂.

Skutek

Nawrót niedokrwistości i objawów klinicznych z nią związanych po 2 latach.

Komentarz

W niedokrwistości Addisona-Biermera podawanie preparatów zawierających witaminę B12 należy stosować systematycznie do końca życia. Przerwanie terapii, pozornie usprawiedliwione dobrymi wynikami morfologii krwi, zawsze prowadzi do nawrotu niedokrwi...

Błąd 2

Kobieta, 55 lat, trafiła do szpitala rejonowego na oddział chorób wewnętrznych ze stężeniem hemoglobiny (Hb) 6,8 g/dl stwierdzonym podczas rutynowych badań kontrolnych. Pacjentka nie zgłaszała żadnych objawów związanych z wykrytą przypadkowo niedo...