Problem trądziku młodzieńczego dotyka większość osób w okresie dojrzewania. Wybór odpowiedniej terapii pozwala na uzyskanie poprawy, a nawet całkowitego wyleczenia, co ma ogromny wpływ na jakość życia pacjentów i ich samopoczucie.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• wdrożyć podstawowe leczenie trądziku pospolitego

• rozpoznać działania niepożądane leków stosowanych w leczeniu trądziku pospolitego

• wymienić leki przeciwwskazane w leczeniu trądziku pospolitego u kobiet w ciąży lub mogących zajść w ciążę

• rozpoznać sytuacje wymagające pilnego skierowania chorego z trądzikiem pospolitym do dermatologa lub innego specjalisty

Trądzik młodzieńczy jest jedną z najczęściej występujących chorób skóry. Ze względu na obraz kliniczny, lokalizację zmian, przewlekły i niekiedy nawrotowy przebieg, a także różną odpowiedź na leczenie ma bardzo duży wpływ na samopoczucie i jakość życia pacjentów. Z tego powodu ważne jest umiejętne postępowanie terapeutyczne. Choroba dotyczy przede wszystkim osób w okresie dojrzewania, ze szczytem zapadalności między 14 a 19 r.ż., przy czym u mężczyzn występuje zwykle nieco później.^1,2 Niekiedy zmiany skórne utrzymują się długotrwale, nawet u chorych powyżej 40 r.ż.³ Przedstawione poniżej informacje są zgodne z Konsensusem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego (PTD) z 2012 roku.⁴

Patogeneza

Trądzik młodzieńczy rozwija się w wyniku współistnienia kilku zjawisk, m.in. nadmiernej produkcji łoju, zaburzeń rogowacenia ujść jednostki włosowo-łojowej, beztlenowych bakterii Propionibacterium acnes oraz stanu zapalnego.² Obecnie uważa się, że punktem wyjścia dla rozwoju choroby jest stan zapalny.⁵ Sama obecność bakterii P. acnes jest niewystarczająca do powstania zmian typowych dla trądziku, a drobnoustroje te występują również na skórze ludzi zdrowych.⁶ Poza obecnością P. acnes w obrębie zmian skórnych wykrywa się także inne drobnoustroje, np. Staphylococcus epidermidis, Pityrosporum ovale (Malassezia furfur). Istotną rolę w patogenezie choroby przypisuje się również zmienionemu składowi łoju, co przyczynia się nie tylko do występowania zaburzeń keratynizacji, ale także do rozwoju stanu zapalnego oraz nadprodukcji tej substancji.² Łój produkowany przez komórki gruczołów łojowych, sebocyty, składa się z triglicerydów, wolnych kwasów tłuszczowych, estrów wosku, skwalenu i cholesterolu oraz jego estrów. Obecność bakterii przyczynia się do hydrolizy składowych łoju do wolnych kwasów tłuszczowych o działaniu drażniącym, prozapalnym oraz nasilających rogowacenie mieszków włosowych. Ponadto stwierdza się niedobór kwasu linolowego oraz utlenianie skwalenu.