Profesjonalizm lekarski
Świadkowie Jehowy u lekarza
dr n. hum. Paweł Przyłęcki
W artykule zostały omówione religijne, medyczne i prawne aspekty dotyczące pacjentów będących świadkami Jehowy oraz wytyczne dotyczące kontaktu z tymi chorymi.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien wiedzieć:
- jaka jest geneza powstania grupy wyznaniowej świadkowie Jehowy
- dlaczego świadkowie Jehowy odmawiają wykonania transfuzji krwi
- jak zachować się w stosunku do pacjenta odmawiającego ze względów religijnych wykonania transfuzji krwi w sytuacji zagrożenia życia
- jakie są alternatywne możliwości leczenia wobec transfuzji krwi
- co stanowią przepisy w zakresie pacjentów odmawiających wykonania transfuzji krwi
Wstęp
Świadkowie Jehowy są jedną z najlepiej zorganizowanych grup religijnych liczącą obecnie 8,2 mln zwolenników w 239 państwach,1 z główną siedzibą mieszczącą się w Nowym Jorku. W Polsce w 2013 r. było 125 tys. wyznawców Jehowy, co oznacza, że było to trzecie wyznanie pod względem liczby wiernych.2
Ze względu na z jednej strony bardzo radykalne i zarazem literalne interpretowanie Biblii, a z drugiej strony na dość dużą świadomość w zakresie możliwości stosowania alternatywnych metod leczenia w stosunku do transfuzji krwi, świadkowie Jehowy są grupą rozpoznawalną, a zarazem wymagającą, co powoduje konieczność nabycia przez lekarzy wiedzy i umiejętności w zakresie tego, jak postępować z tymi pacjentami. W związku z tym w artykule zostaną omówione w zarysie religijne, medyczne i prawne aspekty dotyczące pacjentów będących wyznawcami Jehowy oraz zostaną wskazane wytyczne dotyczące kontaktu z tymi chorymi.
Geneza i struktura organizacyjna świadków Jehowy
Początki działalności świadków Jehowy sięgają XIX w. Grupa ta została założona w 1870 r. w Stanach Zjednoczonych Ameryki przez Charlesa Russella, który pochodził z religijnej rodziny prezbiteriańskiej (ruch protestancki będący odłamem kalwinizmu). Początkowo grupa ta liczyła kilka osób i miała charakter nieformalny. Celem członków grupy było studiowanie Pisma Świętego, w związku z tym nazywali siebie „grupą badacką”. Zaczęła ona dość szybko rozrastać się, a wpływ na jej członków miały nauki głoszone przez adwentystów, z którymi Russell sympatyzował.3 W 1879 r. Russell założył Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego oraz zaczął wydawać publikowane do dziś czasopismo „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”. Dwa lata później stworzył własną korporację wydawniczą, która zajęła się wydawaniem tego, a w przyszłości również innych czasopism. Są one redagowane w Nowym Yorku, a następnie tłumaczone i rozsyłane do ponad 200 państw na świecie, w tym do Polski. Stanowią swego rodzaju przewodnik dla świadków Jehowy, jak żyć – wierni dowiadują się, jakie zachowania są dozwolone, a jakie zakazane.