Komentarz

prof. dr hab. med. Jarosław Reguła

Metoda badania jelita cienkiego za pomocą małej kapsułki endoskopowej połykanej przez pacjenta i przemieszczającej się przez przewód pokarmowy dzięki ruchom perystaltycznym jelit i wykonującej kilka zdjęć na sekundę, które następnie można na ekranie komputera ułożyć w film, okazała się dużym sukcesem. Stała się standardową metodą diagnostyki chorych z tzw. niewyjaśnionym krwawieniem z przewodu pokarmowego oraz w kilku innych wskazaniach. Wydawało się, że analogiczną kapsułkę, odpowiednio zmodyfikowaną, można by wykorzystać do zbadania także jelita grubego i zastąpić kolonoskopię przynajmniej we wskazaniu, jakim są badania przesiewowe. Gdyby tak było, akceptacja badań przesiewowych przez osoby zdrowe znacznie by wzrosła.

Wiadomo było, że do pokonania jest wiele problemów technicznych. Między innymi trzeba było dobrze wykorzystać ograniczony do 11 godzin czas działania baterii kapsułki na robienie zdjęć w jelicie grubym, a nie cienkim – udało się tak zmodyfikować urządzenie, aby uruchamiało się dopiero po przejściu jelita cienkiego. Wiadomo było, że przygotowanie jelita musi być perfekcyjne i dużo lepsze niż do standardowej kolonoskopii. Udało się tego dokonać, ale niestety wymagało to skomplikowanego i kilkudniowego procesu.

Mimo tych wysiłków przedstawione wyniki badania opublikowanego w „NEJM” rozczarowują. Czułość i specyficzność wideo-endoskopii kapsułkowej w wykrywaniu polipów jelita grubego oraz raka (to jest szczególnie zadziwiające) są bardzo niskie. Właściwie można powiedzieć, że nie do zaakceptowania, aby uznać tę metodę za mogącą konkurować z kolonoskopią. Tym bardziej że po wykryciu polipów i tak trzeba wykonać kolonoskopię, aby je usunąć. Z praktycznego punktu widzenia uzyskane bardzo słabe parametry metody w jej aktualnej wersji sprawiają, że poszukiwania mające na celu zwiększenie liczby pacjentów zgłaszających się na badania przesiewowe powinny pójść w innym kierunku.