Wprowadzenie

Mimo dynamicznego postępu w technikach medycznych, które umożliwiają coraz lepsze obrazowanie chorób układu oddechowego, z tomografią komputerową i wirtualną bronchoskopią włącznie, w praktyce pulmonologicznej wciąż nie traci na znaczeniu tradycyjna bronchoskopia.^1-3 Jest ona jednak dostępna tylko w specjalistycznych ośrodkach posiadających odpowiednie wyposażenie oraz doświadczony i wykwalifikowany personel. Inwazyjność tej metody oraz konieczność głębszego znieczulenia małych dzieci powodują, że w tej grupie wiekowej nie jest często wykonywana. Stąd warto przypomnieć, jakie są wskazania i przeciwwskazania do bronchoskopii u dzieci.

Bronchoskopia umożliwia bezpośrednią ocenę drzewa oskrzelowego metodą wziernikowania. Od czasu pierwszych prób oceny okolicy podgłośniowej i górnego odcinka tchawicy za pomocą lusterka nastąpił wielki postęp w tej dziedzinie, począwszy od wprowadzenia sztywnych bronchoskopów, wyposażonych w coraz to lepsze oświetlenie o różnym kącie załamania, poprzez zastosowanie giętkiego światłowodu zaopatrzonego w odpowiednie bezcieniowe oświetlenie z możliwością wprowadzenia sondy USG, a także z odpowiednim oświetleniem śluzówki, pozwalającym na wczesne wykrycie rozrostu nowotworowego, aż po wykorzystanie promienia laserowego, umożliwiającego udrożnienie drzewa oskrzelowego.⁴ Do dystalnych oskrzeli nie docierają nawet nowoczesne bronchofiberoskopy, niemniej badanie dostarcza cennych informacji diagnostycznych i stwarza określone możliwości terapeutyczne.

Ponieważ choroby nowotworowe płuc u dzieci występują bardzo rzadko, potrzeby w zakresie sprzętu ograniczają się do sztywnego bronchofiberoskopu zaopatrzonego w układ optyczny z możliwością wprowadzenia narzędzi do usuwania ciała obcego oraz bronchoskopu giętkiego z kanałem roboczym dla dzieci starszych, który umożliwia wziernikowanie, usuwanie ciał obcych, pobieranie materiału do badań diagnostycznych (bioptatu, popłuczyn lub płynu z drzewa oskrzelowego), a także oczyszczanie drzewa oskrzelowego (np. w przypadku krwotoku do dróg oddechowych, proteinozy pęcherzyków płucnych).^5,6

Wskazania do bronchoskopii

Wskazania do wykonania bronchoskopii u dzieci są podobne jak u dorosłych, choć istotny wpływ ma zdecydowanie odmienna epidemiologia.⁷ Jeśli doświadczony pulmonolog rozważa wykonanie badania bronchoskopowego u chorego, to znak, że powinien je wykonać.

Głównym wskazaniem do wykonania bronchoskopii jest potrzeba pobrania materiału diagnostycznego z drzewa oskrzelowego u chorych, u których stwierdza się zmiany osłuchowe lub radiologiczne płuc niejasnego pochodzenia, a chorzy ci nie kaszlą i nie od...