W SKRÓCIE

Wydaje się, że do alergii pokarmowej predysponują zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Najbardziej znanym czynnikiem jest dieta, szczególnie w niemowlęctwie. Do innych czynników należą dieta matki w czasie ciąży i laktacji, rozwiązanie ciąży cesarskim cięciem, ekspozycja na palenie tytoniu, suplementacja wielowitaminowa oraz leki zobojętniające kwasy. Ważne jest, aby rozpoznać i kontrolować te czynniki, ponieważ zmniejszy to ryzyko alergii pokarmowej.

Wprowadzenie

Szacuje się, że alergia pokarmowa dotyczy 3-4% ogólnej populacji Stanów Zjednoczonych, przy czym u dzieci występuje częściej i wynosi 6%.¹ Alergia pokarmowa dotyczy nie tylko dziecka, ale i jego rodziny, dlatego tak ważną rolę odgrywa profilaktyka. Wykazano, że czynniki genetyczne i środowiskowe, w tym w okresie prenatalnym i postnatalnym, stanowią czynniki ryzyka alergii pokarmowej (tab. 1).

Genetyczne czynniki ryzyka alergii pokarmowej

W kilku badaniach potwierdzono, że wytwarzanie immunoglobulin (Ig) E^2,3 oraz atopia^4,5 są uwarunkowane genetycznie. Są pewne dowody, choć nie do końca rozstrzygające, na dziedziczenie wrażliwości na specyficzne alergeny (np. pyłki ambrozji)⁶ oraz na dziedziczenie astmy.⁷ W artykule skoncentrowano się na czynnikach swoistych dla alergii pokarmowej.

Badania bliźniąt

W badaniu z udziałem 58 par bliźniąt, w których co najmniej jedno z pary miało alergię na orzeszki ziemne, wykazano, że współczynnik zgodności wynosił 64% u bliźniąt jednojajowych w porównaniu do 6,8% u dwujajowych.⁸ Sugeruje to, iż nadwrażliwość na określone alergeny pokarmowe jest uwarunkowana genetycznie. Potrzebne są jednak dalsze badania.

Związek między allelami a alergią pokarmową

Wyniki badania prowadzonego przez Blanco i wsp.⁹ sugerowały genetyczny związek między alergią krzyżową na lateks i pokarmy a pewnymi allelami HLA, zwanymi DQB1 0201, DRB1 0301 oraz DRB1 0901. W innym badaniu polimorfizm w genie CD14 (zmiana C na T występująca w pozycji -159) związany był z alergią pokarmową.¹⁰ Gen CD14 stanowi część kompleksu receptorów rozpoznających wzory, który wiąże się z lipopolisacharydem. W badaniu tym wykazano pięciokrotnie większą częstość występowania genotypu TT u osób z alergią pokarmową w porównaniu do nieatopowej grupy kontrolnej, potwierdzając tym samym rolę genetyki w występowaniu alergii pokarmowej

Środowiskowe czynniki ryzyka alergii pokarmowej

Na rozwój alergii pokarmowej wpływają przede wszystkim czynniki środowiskowe, które mogą występować w okresie prenatalnym oraz postnatalnym.