W skrócie

Bóle głowy typu napięciowego, najczęstszy rodzaj pierwotnych bólów głowy, zostały sklasyfikowane ponownie – z zastosowaniem jednoznacznych kryteriów diagnostycznych – w drugiej klasyfikacji International Headche Society (IHS). Przewlekły ból głowy typu napięciowego różni się od form epizodycznych częstością ataków bólu, brakiem odpowiedzi na większość strategii terapeutycznych, silniejszym negatywnym wpływem na jakość życia, a dotknięci nim chorzy często nadużywają leków. W nowych teoriach dotyczących patofizjologii przewlekłego bólu głowy typu napięciowego poza obwodowymi czynnikami miogennymi analizuje się również możliwą rolę uwrażliwienia ośrodkowych dróg przewodzenia bólu. Do mechanizmów ośrodkowego uwrażliwienia, słabo jak dotąd poznanych, można zaliczyć działanie systemu tlenku azotu oraz działanie receptorów N-metylo-D-asparaginianu. Znajomość tych mechanizmów będzie prawdopodobnie podstawą opracowania przyszłych metod leczenia. Dzięki zastosowaniu rezonansu magnetycznego i morfometrii opartej o woksele, po raz pierwszy udało się wykazać obecność zmian strukturalnych u pacjentów z przewlekłym bólem głowy typu napięciowego. Stwierdzono, że w obszarach odpowiedzialnych za przetwarzanie informacji bólowych, takich jak: grzbietowa tylna i brzuszna części mostu, przednia kora zakrętu obręczy, przednia i tylna część kory wyspy, tylna część prawego płata skroniowego, kora oczodołowo-czołowa, obustronnie okolice hipokampa oraz prawa część móżdżku ilości istoty szarej jest u nich mniejsza niż u osób z grupy kontrolnej i u pacjentów z bólami głowy wywołanymi nadużywaniem leków. Jak dotychczas, najskuteczniejszym lekiem stosowanym w profilaktyce pozostaje amitryptrylina. Rola toksyny botulinowej nie została w pełni opisana.

Wprowadzenie

Ból głowy typu napięciowego jest najczęstszym rodzajem pierwotnego bólu głowy. Jego rozpowszechnienie w okresie całego życia w populacji ogólnej waha się, według różnych badań, od 30% do 78%. Jest to najmniej poznany pierwotny ból głowy, mimo że ma ogromne znaczenie socjoekonomiczne.

W przeszłości ten rodzaj bólu głowy był uważany za zjawisko głównie psychogenne. Po opublikowaniu pierwszej edycji International Classification of Headche Disorders¹ ukazało się wiele badań, których wyniki świadczą o neurobiologicznym tle tego zaburzenia, przynajmniej w cięższych przypadkach choroby.

Ból głowy typu napięciowego to termin opisujący zjawisko kliniczne, wcześniej nazywane bólem napięciowym, bólem wywołanym skurczem mięśni, bólem głowy psychomiogennym i stresowym bólem głowy. Klasyfikacja Internationa Headache Society (IHS) jednoz...