Pewniki są śmiertelne

Polityka jest śmiertelna

Poezja jest śmiertelna

Dobre maniery są nieśmiertelne
Stefan Themerson¹

Nie ulega wątpliwości, że bycie lekarzem wymaga szczególnych cech charakteru. Dlatego też powszechne są głosy nawołujące do uwzględnienia kształcenia charakteru w trakcie przed- i podyplomowej edukacji medycznej. Temu celowi służą zajęcia z takich przedmiotów jak etyka, psychologia, humanistyka medyczna. Są jednak wątpliwości, czy zajęcia takie są skuteczne.² Amerykański psychiatra, filozof, jeden z twórców systemu medycznego stanu Oregon Ralph Cranshaw stwierdza, że: „humanizmu nie da się nauczać, wykładać, zlecać ani przyznawać za niego stopnie. (…) Zwłaszcza w momencie, gdy jako lekarz dojrzeje do tego, żeby sobie uświadomić, że każdy pacjent jest jednostką, a nie sterotypem, musi przystosować się do każdego pacjenta w taki sposób, który pozwoli mu być jak najbardziej otwartym i swobodnym w okazywaniu mu swojej ludzkiej natury”.³ Podobnie pisze Michael Kahn, który uważa, iż: „edukacja medyczna i szkolenia podyplomowe powinny bardziej skupiać się na tym właśnie aspekcie relacji pacjent-lekarz, który nazwałbym medycyną dobrych manier”.⁴

Kiedy się przysłuchuje rozmowom prowadzonym przez ludzi, którzy nie są związani z medycyną, to zdarza się słyszeć skargi na brak dobrych manier u lekarzy, ich złe wychowanie i brak uprzejmości. Objawia się to na wiele sposobów. Zaczynając od spóźn...

Tymczasem dobre maniery są w medycynie jeszcze bardziej pożądane niż w innych dziedzinach życia. Odgrywają niezwykle istotną rolę w budowaniu zaufania pacjenta do lekarza. Zaufanie to opiera się na wiarygodności partnera, którą oceniamy przez jego...