W skrócie

Cukrzycowa neuropatia autonomicznego unerwienia serca i naczyń zwiększa ryzyko powikłań i zgonu, obniża jakość życia i ogranicza codzienną aktywność chorych. Upośledzenie autonomicznej kontroli czynności serca i naczyń, widoczne w zmienności częstości rytmu serca, silnie zwiększa zagrożenie niemym klinicznie zawałem serca i zgonem. Dziś nie zaleca się u chorych z tym powikłaniem żadnych swoistych interwencji, a tylko dołączenie do terapii hipoglikemizującej inhibitorów ACE i β-adrenolityków.

Wprowadzenie

Cukrzycowa neuropatia autonomicznego unerwienia serca i naczyń jest najrzadziej rozpoznawanym i najmniej znanym powikłaniem cukrzycy, choć dowiedziono jej negatywnego wpływu na długość i jakość życia. Jest najistotniejszą klinicznie postacią neuropatii cukrzycowej ze względu na związek z licznymi powikłaniami, w tym zgonem sercowo-naczyniowym; występuje u 54% chorych z cukrzycą typu 1 i u 73% z cukrzycą typu 2.¹ Jest skutkiem uszkodzenia włókien autonomicznego układu nerwowego, które unerwiają serce i naczynia krwionośne. Prowadzi do zaburzeń kontroli częstości rytmu serca i dynamiki naczyń. Ma związek z hipotonią ortostatyczną, nietolerancją wysiłku, wyraźniejszą okołooperacyjną niestabilnością sercowo-naczyniową, większą częstością występowania bezobjawowego niedokrwienia mięśnia sercowego i zawału serca oraz mniejszym prawdopodobieństwem przeżycia zawału serca.² Dzięki postępom technologicznym i dziesięcioleciom badań naukowych można dziś obiektywnie oceniać funkcję układu autonomicznego i odpowiednio wcześnie wykrywać neuropatię cukrzycową w obrębie układu krążenia. Z przeglądu licznych badań epidemiologicznych osób z rozpoznaną cukrzycą wynika, że u chorych z tą neuropatią 5-letni wskaźnik zgonów z powodu istotnych powikłań jest pięciokrotnie wyższy niż u chorych, u których nie obserwuje się upośledzenia autonomicznej kontroli czynności serca i naczyń.³

Patogeneza

Patogeneza neuropatii autonomicznego unerwienia serca nie jest w pełni poznana. Utrzymująca się hiperglikemia zwiększa aktywność szlaku polioli z odkładaniem się sorbitolu i fruktozy w nerwach i uszkadzaniem ich w niepoznanym jeszcze mechanizmie. ...

Epidemiologia

Podawane są różne częstości występowania cukrzycowej neuropatii autonomicznego unerwienia serca i naczyń, a zależy to od tego, czy badania przeprowadzano na niewyselekcjonowanej grupie, w poradni czy w ośrodku referencyjnym. Różnice zależą też od ...

Neuropatia autonomicznego unerwienia serca i naczyń może się pojawiać bardzo wcześnie w przebiegu cukrzycy. Podobnie jak w poprzednim badaniu, obserwowano ją u prawie 47% osób chorujących nie dłużej niż 18 miesięcy.8 Z opublikowanych niedawno EURO...