Dlaczego astma dorosłych częściej występuje u kobiet?
Barbro N. Melgert, PhD
Anuradha Ray, PhD
Machteld N. Hylkema, PhD
Wim Timens, MD, PhD
Dirkje S. Postma, MD, PhD
W SKRÓCIE
Z wielu opracowań epidemiologicznych wynika, że ryzyko wystąpienia astmy u dorosłych kobiety jest wyższe niż u mężczyzn. Astma ma także cięższy przebieg u kobiet. Wydaje się, że o większej częstości zachorowań decydują biologiczne odmienności, choć istotny wpływ mogą mieć także czynniki socjokulturowe i immunologiczne. Na różnice biologiczne składają się czynniki genetyczne, anatomiczne i immunologiczne. Jest coraz więcej dowodów, że najistotniejszym czynnikiem biologicznym jest stężenie hormonów płciowych. Przedstawiamy przegląd najnowszych danych z publikacji poświęconych wpływowi hormonów płciowych na czynność układu immunologicznego, komórek dróg oddechowych i mechanizmów kontrolujących działanie układu oddechowego, które dokładniej tłumaczą powody różnic w częstości występowania astmy u kobiet i u mężczyzn. Żeby jednak pełniej poznać mechanizmy odpowiedzialne za te różnice i móc opracować skuteczniejsze metody leczenia astmy u kobiet, potrzebne są dalsze badania.
Wprowadzenie
Z badań poświęconych epidemiologii i naturalnemu przebiegowi astmy wynika, że w miarę dorastania różnice w zapadalności na tę chorobę u kobiet i u mężczyzn są coraz wyraźniejsze. U większości przypadków astma rozpoczyna się w okresie niemowlęcym lub we wczesnym dzieciństwie. Płeć męska to jeden z głównych czynników ryzyka w okresie noworodkowym.1 Prawdopodobieństwo rozwoju astmy u chłopców jest dwukrotnie większe niż u dziewczynek. Ta większa częstość występowania i zapadalność utrzymuje się u chłopców do 16 r.ż. (ryc. 1).2 W dorosłości astma staje się jednak częstsza u kobiet. W wieku młodzieńczym płeć żeńska jest uznanym czynnikiem ryzyka zachorowania.2 Z wielu badań wynika, że płeć żeńska, atopia i nadreaktywność oskrzeli są czynnikami związanymi z częstszym przechodzeniem astmy dziecięcej w astmę dorosłych.3
Co ciekawe, u kobiet astma częściej ma ciężki przebieg.4 Wykazano, że u kobiet większe jest też ryzyko zgonu w porównaniu z populacją ogólną. Zaobserwowano również, że kobiety częściej niż mężczyźni korzystają z doraźnej pomocy medycznej.5 Te różnice w częstości hospitalizacji odpowiadają różnicom w częstości występowania i ciężkości przebiegu choroby.6
Do dziś nie wyjaśniono, dlaczego kobiety chorują na astmę częściej i dlaczego choroba ma u nich cięższy przebieg. Na różnice między płciami składają się czynniki biologiczne, socjokulturowe i środowiskowe. W dwóch znakomitych opracowaniach wyczerp...
