Liczba kobiet w wieku co najmniej 45 lat wynosi w Polsce około 8.2 miliona. Poprawę jakości życia tej ogromnej rzeszy kobiet stawia sobie za cel tzw. medycyna menopauzy, której podstawowym narzędziem jest terapia hormonalna (hormonal therapy – HT).

Wśród kobiet będących w okresie szeroko pojętego menopauzalnego okresu życia aż 75% odczuwa przynajmniej jeden z objawów, będących następstwem niedoboru estrogenów. Uzupełnianie niedoboru naturalnych estrogenów jest w świetle obecnego stanu wiedzy najskuteczniejszą formą terapii poprawiającej jakość życia tych kobiet.

Wskazania do HT

Podstawowym wskazaniem do zastosowania HT są dolegliwości menopauzalne będące wynikiem spadku endogennej produkcji estrogenów. Zaburzenia autonomiczne w rodzaju uderzeń gorąca, potów, bezsenności, kołatania serca mogą być skutecznie eliminowane dzięki zastosowaniu HT. Nasilenie innych dolegliwości, jak zmęczenie, drażliwość, nerwowość oraz obniżony nastrój, można istotnie zmniejszyć, wdrażając HT. Dzięki temu uzyskujemy poprawę jakości życia w tym często trudnym dla kobiety okresie, stanowiącym 1/3 jej całego życia.

Inne wskazania do zastosowania HT stanowią:

• zmiany zanikowe w układzie moczowo-płciowym: atrofia urogenitalna oraz jej następstwa (np. suchość pochwy, dyspareunia, częstomocz i naglące parcie, nawracające infekcje dróg moczowych) ulegają istotnej poprawie pod wpływem systemowego leczenia estrogenami; gdy powyższe dolegliwości stanowią jedyne wskazanie do terapii hormonalnej, leczeniem z wyboru jest podawanie dopochwowe preparatów estriolu lub estradiolu
• zapobieganie osteoporozie pomenopauzalnej i jej leczenie: u kobiet otrzymujących HT z powodu dolegliwości wypadowych wpływ egzogennych estrogenów na masę kostną stanowi dodatkową korzyść terapii hormonalnej; estrogeny zapobiegają pomenopauzalnemu ubytkowi masy kostnej i zmniejszają ryzyko złamań; niektóre progestageny (np. octan noretisteronu) nasilają osteoprotekcyjne działanie estrogenów
• przedwczesna menopauza i menopauza chirurgiczna: przedwczesne wygaśnięcie funkcji jajników (przed 40 r.ż.) przyspiesza rozwój osteoporozy, a prawdopodobnie także choroby wieńcowej; kobietom, które przeszły przedwczesną menopauzę oraz tym, u których dokonano kastracji chirurgicznej należy zaproponować HT przynajmniej do osiągnięcia średniego wieku wystąpienia menopauzy (51 lat).