Część III – niewydolność serca
dr n. med. Sławomir Katarzyński
Badanie EVEREST
(Efficacy of Vasopressin Antagonism in Heart Failure: Outcome Study With Tolvaptan)
Marvin A. Konstam
Nieodłącznym elementem niewydolności serca jest retencja płynów w organizmie, będąca skutkiem złożonych zaburzeń fizjologicznych, do których należy między innymi zwiększone wydzielanie wazopresyny. Teoretycznie uzasadnia to zatem podjęcie próby leczenia zastoju poprzez blokowanie receptorów dla wazopresyny. Lekiem o takich właściwościach jest tolwaptan.
Celem badania było określenie bezpieczeństwa i skuteczności tolwaptanu w porównaniu z placebo u chorych hospitalizowanych z powodu ostrego zaostrzenia niewydolności serca.
Materiał i metody
W czasie pierwszych 48 h hospitalizacji chorych spełniających kryteria (wiek ≥18 lat, EF ≤40%, cechy przewodnienia, III-IV klasa wg NYHA) włączono do grupy, w której zastosowano doustnie tolwaptan (30 mg/dziennie, n=2072) lub placebo (n=2,061) – podwójnie ślepa próba. Leczenie kontynuowano co najmniej przez 60 kolejnych dni. Średnia frakcja wyrzutowa wyniosła 27,5%; u 65% chorych niewydolność miała charakter niedokrwienny, a u 60% badanych pozostawała w III klasie wg NYHA.
Wyniki
Poprawa subiektywnie ocenianej duszności w ciągu pierwszego dnia była większa w grupie tolwaptanu (74,3% vs 68,0%, p<0,001). Także zmniejszenie masy ciała w ciągu pierwszych 24 h okazało się znacznie większe w grupie aktywnego leku (1,76 kg vs 0,97 kg, p<0,001) (ryc. 10), podobnie jak zmniejszenie obrzęków po 7 dniach (poprawa przynajmniej o 2 stopnie w określonej skali, 73,8% vs 70,5%, p=0,003).
Nie odnotowano jednak różnic w śmiertelności całkowitej między grupami (25,9% tolwaptan vs 26,3% placebo, iloraz szans [HR] 0,98, 95% CI 0,87-1,11, p=0,68) ani różnic w zakresie częstości drugiego głównego punktu końcowego, obejmującego zgony sercowo-naczyniowe i ponowne hospitalizacje z powodu niewydolności serca (42,0% vs 40,2%, HR 1,04, 95% CI 0,95-1,14, p=0,55). Także w zakresie pozostałych punktów końcowych oceny tolwaptan nie ujawnił swojej wyższości nad placebo.
