Ze wszystkimi chorobami dobrze odżywieni radzą sobie najlepiej.

Źle jest być bardzo chudym i wyniszczonym.

Hipokrates

Wprowadzenie

Stan odżywienia osoby chorej ma istotny wpływ na skuteczność jej leczenia. Niedożywienie wydłuża czas terapii, zwiększa ryzyko powikłań i koszty leczenia choroby. Podobnie nieprawidłowy stan odżywiania pacjentów powoduje zwiększenie częstości powikłań medycznych i chirurgicznych, wydłuża czas hospitalizacji, prowadzi do ponawiających się hospitalizacji i zwiększa umieralność. Około 30-50% osób przyjmowanych do szpitali jest niedożywionych, w tym połowa poważnie. Dodatkowo liczba pacjentów niedożywionych wśród osób już hospitalizowanych się zwiększa. Im dłużej chorzy przebywają w szpitalu i im dłużej przeprowadzane jest rozpoznanie, tym częściej występuje u nich niedożywienie.¹

Na występowanie tego stanu, oprócz choroby podstawowej, zazwyczaj wpływa brak apetytu, prowadzone badania diagnostyczne i samo leczenie oraz nieprzywiązywanie wagi do tego, co powinien jeść pacjent i co rzeczywiście zjada. Tradycyjne żywienie w szpitalu często pokrywa zaledwie 50-70% dziennego zalecanego zapotrzebowania osób chorych na energię i składniki odżywcze, a zwłaszcza składniki mineralne i witaminy.²

Leczenie żywieniowe

Wprowadzenie leczenia żywieniowego u osób niedożywionych, zarówno z niedożywieniem energetycznym, białkowym, jak i innymi niedoborami pokarmowymi, może poprawić skuteczność leczenia podstawowego, skrócić czas trwania choroby lub pomóc wyrównać parametry związane z chorobą.² Może to być żywienie parenteralne (podaży energii, białka, elektrolitów, pierwiastków śladowych, witamin i wody w płynach dożylnych) lub enteralne (podawanie diet przemysłowych do przewodu pokarmowego). Stosuje się je u tych chorych, którzy nie mogą się odżywiać w sposób naturalny ze względu na charakter choroby podstawowej lub wtórnej. Metody ta obejmują ocenę stanu odżywienia, zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze oraz podanie ich w postaci mieszanin odżywczych. Ważnym ich elementem jest również monitorowanie stanu klinicznego pacjenta w celu poprawy lub utrzymania stanu odżywienia, poprawy rokowania i przyspieszenia wyleczenia lub umożliwienia stosowania innych sposobów terapii, a w przypadku dzieci i młodzieży prawidłowego rozwoju psychofizycznego i ruchowego.³

Żywienie enteralne

Żywienie enteralne przeprowadza się zarówno w szpitalu, jak i w domu. Można je stosować z wykorzystaniem podaży doustnej, dożołądkowej lub dojelitowej (ryc. 1). Chorym, którzy nie mogą być żywieni w sposób naturalny, zwykle z powodu braku możliwoś...