Opis przypadku

75-letnią chorą z wyrównanym nadciśnieniem tętniczym, z chorobą wieńcową i niewydolnością serca przyjęto do szpitala z powodu kolejnego napadu ciężkiej duszności, której nie towarzyszył kaszel ani gorączka. Duszność ze świszczącym oddechem po raz pierwszy wystąpiła 8 lat wcześniej, po długotrwałym zakażeniu dróg oddechowych. Rozpoznano wówczas przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Wziewne stosowanie leków rozszerzających oskrzela powodowało wyraźną poprawę. Kilkakrotnie występowały napady tak nasilonej duszności, że konieczna była hospitalizacja. Chorej zalecono przewlekłe przyjmowanie salmeterolu i bromku ipratropium, ale leki te stosowała tylko interwencyjnie, podczas napadów duszności, które występowały zwykle w nocy i na ogół ustępowały po wziewnym zastosowaniu leku rozszerzającego oskrzela. Tolerancja wysiłku między napadami duszności była dobra. W ciągu ostatnich 10 lat chora nie obserwowała narastania duszności powysiłkowej. Kaszel pojawiał się głównie w przebiegu zakażeń układu oddechowego oraz w czasie napadów duszności. W wywiadzie zgłaszała również osteoporozę, zwyrodnienie kręgosłupa i uczulenie na niektóre pokarmy. Chora nigdy nie paliła papierosów i bardzo rzadko spożywała alkohol. Przy przyjęciu do szpitala stwierdzono prawidłową ciepłotę ciała, tachykardię 95/min, tachypnoe 24/min, duszność spoczynkową, liczne świsty i furczenia rozsiane nad obu polami płucnymi, ciśnienie tętnicze 140/80 mmHg. W badaniach laboratoryjnych obserwowano leukocytozę – 8,1×10³/µl (neutrofile 54%, limfocyty 27%, eozynofile 11%, monocyty 7%, bazofile 1%), bez cech anemii (Hb 15,8 g/dl), saturację hemoglobiny tlenem SaO₂ 96% i stężenie troponiny 0,037 µg/l). Zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej wykazało duży zanik kostny, pogłębioną kifozę piersiową, zwapnienia opłucnowe w górnym polu płuca lewego i w prawej wnęce oraz wyższe ustawienie przepony po stronie prawej i niewielkie powiększenie sylwetki serca (ryc. 1). W badaniu spirometrycznym stwierdzono obturacyjny typ zaburzeń wentylacji, zmniejszenie FVC, z poprawą po leku rozkurczowym (ryc. 2). W EKG widoczny był prawogram, miarowy rytm zatokowy o częstości 85/min (ryc. 3).

Jaką chorobę należy rozpoznać i jakie postępowanie zalecić?

1. Chora z zaostrzeniem astmy, wymaga przede wszystkim stosowania glikokortykosteroidów.