W SKRÓCIE

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) jest przewleką chorobą układu kostno-stawowego obejmującą głównie stawy krzyżowo-biodrowe i stawy kręgosłupa. Pomimo odkrycia inhibitorów TNF-α, które zrewolucjonizowały leczenie tej choroby, połączenie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), fizykoterapii i stałego programu ćwiczeń, wciąż stanowi pierwszy etap terapii. Skuteczność i bezpieczeństwo nieselektywnych i selektywnych NLPZ były tematem wielu badań klinicznych. Ich działania niepożądane głównie związane są z przewodem pokarmowym, choć niepokój budzi również wpływ na układ krążenia, zwłaszcza selektywnych inhibitorów cyklooksygenazy 2. Zaproponowano swoiste wytyczne leczenia ZZSK.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) jest przewlekłą chorobą układu kostno-stawowego, która obejmuje głównie stawy krzyżowo-biodrowe i stawy kręgosłupa. Jej leczenie było zawsze poważnym wyzwaniem. Od 50 lat NLPZ i ćwiczenia stanowią podstawę leczenia ZZSK. Pomimo odkrycia inhibitorów TNF-α, które zrewolucjonizowały terapię ZZSK, jednoczesne stosowanie NLPZ, ćwiczeń i fizjoterapii wciąż stanowi pierwszy krok w leczeniu tej choroby.¹ Połączenie NLPZ i metod niefarmakologicznych jest konieczne do uzyskania jak najlepszego wyniku leczenia ZZSK.

Boulos i wsp.² dokonali przeglądu piśmiennictwa w poszukiwaniu danych na temat skuteczności i bezpieczeństwa dostępnej farmakoterapii ZZSK. W 8 randomizowanych badaniach klinicznych oceniających nieselektywne NLPZ i w dwóch próbach badających selektywne inhibitory cyklooksygenazy-2 (COX-2) stwierdzono, że wykazują one przewagę nad placebo w zmniejszaniu bólu i poprawie aktywności pacjenta. Porównywalną skuteczność i bezpieczeństwo różnych NLPZ wykazano w 29 randomizowanych badaniach klinicznych.

Zochling i wsp.³ opublikowali wytyczne leczenia ZZSK opracowane przez międzynarodową grupę roboczą Assessment in Ankylosing Spondylitis (ASAS) i European League Against Rheumatism (EULAR). Ich ostateczne zalecenia powstały w oparciu o dane z piśmiennictwa. Omawiały między innymi zastosowanie NLPZ, selektywnych inhibitorów COX-2 oraz leków chroniących przewód pokarmowy, odnosiły się również do ćwiczeń i fizjoterapii. Dane z piśmiennictwa potwierdzają słuszność poszczególnych zaleceń.⁴

Najlepszą metodę leczenia ZZSK ustala się w oparciu o rozległość i nasilenie zmian chorobowych oraz ogólny stan zdrowia pacjenta. Należy również uwzględniać preferencje pacjenta. Konieczna jest wnikliwa obserwacja chorego w celu oceny skuteczności...