Antykoncepcja hormonalna

Paru S. David, MD

Elizabeth A. Boatwright, MD

Beverly S. Tozer, MD

Deepa P. Verma, MD

Janis E. Blair, MD

Anita P. Mayer, MD

Julia A. Files, MD

Division of Women’s Health Internal Medicine (P.S.D., E.A.B., B.S.T., D.P.V., J.A.F.), Division of Infectious Diseases (J.E.B.), and Division of Community Internal Medicine (A.P.M.), Mayo Clinic College of Medicine, Scottsdale, Ariz.
Hormonal Contraception Update Mayo Clinical Proceedings 2006;81 (7):949-955

Adres do korespondencji: Paru S. David, MD, Division of Women’s Health Internal Medicine, Mayo Clinic College of Medicine, 13400 E Shea Blvd, Scottsdale, AZ 85259 (e-mail: david.paru@mayo.edu).

W SKRÓCIE

Niepożądane ciąże są wciąż poważnym problemem ochrony zdrowia w USA. Sześćdziesiąt procent z 3 milionów nieplanowanych ciąż dotyczy kobiet stosujących jakąś formę antykoncepcji. Edukacja i pomoc w wyborze najlepszej metody sprzyja przestrzeganiu zaleceń i zwiększa skuteczność antykoncepcji. Dostępnych jest dziś wiele nowych opcji. Przedstawiamy przegląd najnowszych metod antykoncepcji hormonalnej i omawiamy najnowsze środki doustne, schematy wydłużonego ich podawania i inne innowacyjne rozwiązania.

Niepożądane ciąże to mimo znacznego rozwoju antykoncepcji w XX w. wciąż poważny problem zdrowia publicznego w USA. Tu odnotowuje się największy wśród krajów rozwiniętych odsetek nieplanowanych ciąż. Co roku na 6 milionów ciąż połowa jest nieplanowana, a 60% dotyczy kobiet stosujących antykoncepcję.1,2 Rozkład nieplanowanych ciąż jest dwumodalny – do 78% dochodzi u nastolatek, do 51% u kobiet w wieku perimenopauzalnym.3 Prawie jedna na dwie nieplanowane ciąże kończy się aborcją.1 Te statystyki jednoznacznie wskazują na konieczność poprawy skuteczności antykoncepcji i przestrzegania zaleceń.

Z nadejściem XXI w. kobiety zyskały dostęp do wielu metod antykoncepcji (tab. 1). Głównym założeniem artykułu jest przegląd najnowszych metod antykoncepcji hormonalnej i pomoc w wyborze tej właściwej zależnie od indywidualnych oczekiwań pacjentki.

Najnowsze środki doustne

Historia preparatów estrogenowych

W 1960 r. US Food and Drug Administration (FDA) zarejestrowała pierwszy doustny środek antykoncepcyjny zawierający 150 µg mestranolu i 9,5 mg noretynodrelu.3 Miał skuteczne działanie antykoncepcyjne i dobrze kontrolował cykl, wywoływał jednak wiele objawów niepożądanych, jak przyrost masy ciała, tkliwość gruczołów sutkowych, wzdęcia i trądzik. Do 1968 r. z powodu częstych poważnych działań niepożądanych, takich jak zakrzepica żył głębokich, zatorowość płucna, nadciśnienie tętnicze, dawkę estrogenów zmniejszono do 50 µg.3

Do 1970 r. wprowadzono preparaty zawierające małą dawkę etynyloestradiolu – 20 µg. Dzięki temu zmniejszyła się liczba działań niepożądanych związanych z estrogenami, ale wzrosła częstość krwawień przełomowych, od stężenia estrogenów bezpośrednio z...

Historia preparatów progestagenowych

W przeciwieństwie do estrogenów same progestageny działają antykoncepcyjnie.7 Hamują owulację, zwiększają gęstość śluzu szyjkowego i powodują przemiany endometrium uniemożliwiające implantację zapłodnionej komórki jajowej. W połączeniu z estrogena...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Nowsze metody kontroli urodzeń

W 2004 r. FDA zarejestrował podskórny środek antykoncepcyjny, którego aktywnym składnikiem jest octan medroksyprogesteronu (DMPA-104) w dawce 104 mg. W przeciwieństwie do postaci domięśniowej zawierającej 150 mg [...]

Podsumowanie

Antykoncepcja to sprawa bardzo istotna w wieku rozrodczym. Dzięki różnorodności dostępnych preparatów możliwy jest wybór najdogodniejszej formy kontroli urodzeń. Odpowiednia porada pomaga [...]

Do góry