Pediatria 2025 'Profilaktyka i prewencja w pediatrii i psychiatrii dziecięcej' | Kongres Akademii po Dyplomie już 11-12 kwietnia w Warszawie! Sprawdź >
Kliniczne następstwa bezobjawowej choroby refluksowej przełyku
Ronnie Fass, MD
Ram Dickman, MD
W SKRÓCIE
Choroba refluksowa przełyku (GERD – gastroesophageal reflux disease) bardzo często wykrywana jest przypadkowo. W badaniu endoskopowym przeprowadzanym z innych wskazań stwierdza się nadżerkowe zapalenie przełyku, przełyk Barretta lub gruczolakoraka przełyku. Nie wiadomo, dlaczego zaawansowany GERD często nie daje jednoznacznych, identyfikowalnych dolegliwości. Ponieważ niema choroba ma poważne następstwa kliniczne, zasadne są dalsze badania. Z niedawnych prac wynika, że klinicznymi wykładnikami niemego GERD mogą być zaburzenia snu i pogorszenie jego jakości.
Objawy GERD są bardzo częste. U 60% dorosłych Amerykanów występują co najmniej raz w roku, u 44% raz w miesiącu, a u 20% raz w tygodniu.1 Są to dane z raportów na temat występowania choroby refluksowej przełyku. Uważa się jednak, że warunkiem jej rozwoju jest skumulowanie objawów zarzucania kwaśnej treści. Tymczasem wiadomo, że u pokaźnej grupy chorych z typowymi dla GERD zmianami w błonie śluzowej przełyku, takimi jak nadżerkowe zapalenie przełyku, przełyk Barretta, a nawet gruczolakoraka przełyku, nie występują żadne klasyczne ani atypowe objawy tej choroby. Niewiele dotychczas wiadomo na temat rzeczywistej częstości występowania endoskopowych zmian błony śluzowej przełyku odpowiadających GERD w populacji bezobjawowej (ryc. 1).
W kilku badaniach u 6-30% ogólnie zdrowych osób bez objawów GERD obserwowano w błonie śluzowej przełyku typowe dla tej choroby oznaki nieprawidłowej ekspozycji na kwas. Wskazuje to, że bezobjawowy GERD jest problemem dość częstym w ogólnej populacji dorosłych, co może mieć istotne następstwa. Prowadzonymi dziś programami przesiewowego wykrywania przełyku Barretta objęci są wyłącznie chorzy z objawami GERD, pomijane są natomiast wszystkie przypadki bezobjawowe. Warunkiem efektywności programu skriningowego jest objęcie nim całej dorosłej populacji. Biorąc pod uwagę asortyment dostępnych badań przesiewowych, należy uznać, że taki program byłby zupełnie nieakceptowalny ekonomicznie. Alternatywą jest poszukiwanie klinicznych oznak zaawansowanego procesu zapalnego w przełyku i nierozpoznanych na razie subtelnych objawów GERD.