Konsultacje – inni specjaliści do internistów

Pytania do dermatologa

prof. dr hab. n. med. Romuald Maleszka

i Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Romuald Maleszka, Katedra i Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie; e-mail: Romuald.Maleszka@pum.edu.pl

1. Kiedy łysienie androgenowe u mężczyzn wymaga rozszerzonej diagnostyki?

Łysienie androgenowe uważa się za najczęstszą formę utraty lub przerzedzenia włosów u mężczyzn. Proces ten jest wynikiem genetycznie uwarunkowanej nadwrażliwości organizmu na dihydrotestosteron. Przeprowadzenie rozszerzonej diagnostyki laboratoryjnej uzależnia się od podejrzewanego typu łysienia oraz powiązanych z nim chorób współwystępujących. Obraz kliniczny łysienia androgenowego u mężczyzn jest bardzo charakterystyczny. Do jego rozpoznania wystarczają zazwyczaj dokładnie zebrany wywiad i badanie przedmiotowe. Należy tu przede wszystkim wykluczyć ewentualne inne przyczyny łysienia, takie jak: ciężka choroba ogólnoustrojowa, przebycie ostrej choroby infekcyjnej, niedokrwistość z niedoboru żelaza, nieprawidłowy stan odżywienia i toksyczne oddziaływanie niektórych leków. W różnicowaniu obrazu klinicznego łysienia androgenowego należy uwzględnić przede wszystkim łysienie plackowate oraz bliznowaciejące. W przypadku wątpliwości bardzo pomocne w diagnostyce różnicowej są badania trichologiczne, takie jak: trichoskopia, trichogram i ocena łodyg włosowych w świetle spolaryzowanym. Trichoskopia jest nieinwazyjnym badaniem owłosionej skóry głowy oraz łodyg włosowych za pomocą dermoskopu lub wideodermoskopu. Badanie to umożliwia wstępne rozpoznanie poszczególnych odmian łysienia, a także wybranie miejsca do ewentualnego wykonania biopsji. Pozwala także na monitorowanie przebiegu terapii i ocenę aktywności łysienia. Trichogram jest natomiast badaniem półinwazyjnym polegającym na ocenie łodyg i korzeni włosów przy użyciu mikroskopu świetlnego. Za pomocą tego badania możemy ocenić przebieg cyklu włosowego u pacjenta i ewentualne nieprawidłowości występujące w opuszkach włosów. Przy podejrzeniu dystrofii łodyg włosowych możemy je oglądać dodatkowo za pomocą filtra polaryzacyjnego w świetle spolaryzowanym. Badanie histopatologiczne niewielkiego fragmentu skóry wraz z mieszkami włosowymi pozwala natomiast na wykrycie obecności nacieku zapalnego wokół mieszka włosowego. Wykonuje się je głównie wtedy, gdy istnieje podejrzenie łysienia bliznowaciejącego lub zachodzi konieczność zróżnicowania między przewlekłym łysieniem telogenowym i łysieniem androgenowym.

2. Czy można zapobiegać łysieniu androgenowemu u mężczyzn?

Najlepszym sposobem na zahamowanie łysienia androgenowego u mężczyzn jest odpowiednio wczesne rozpoczęcie leczenia. W postępowaniu miejscowym znalazł zastosowanie minoksydyl, który wykazuje efekt wazodylatacyjny. Indukuje i wydłuża fazę wzrostu wł...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

3. Czy łysienie androgenowe u kobiet wymaga zawsze rozszerzonej diagnostyki?

Łysienie androgenowe u kobiet występuje zdecydowanie rzadziej niż u mężczyzn. Pojawia się ono zwykle >30 r.ż., a pierwszym objawem może być poszerzenie przedziałka na [...]

4. Czy można leczyć grzybicę skóry bez pogłębionej diagnostyki? Czy stosować wtedy leki miejscowo czy doustnie? Które leki należy zastosować w pierwszej kolejności?

Częstym błędem popełnianym w leczeniu grzybic jest rozpoczynanie leczenia tylko na podstawie objawów klinicznych. Tymczasem mogą one być wywołane nie tylko przez [...]

5. Jak leczyć zakażenia grzybicze zewnętrznych narządów płciowych u kobiet i mężczyzn?

Zakażenia grzybicze zewnętrznych narządów płciowych u kobiet i mężczyzn wywołane przez grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida to najczęstsze infekcje w tej lokalizacji. Powodują one znaczny [...]

6. Co doradzić choremu z grzybicą paznokci?

Zakażenia grzybicze narządów paznokciowych są wywoływane głównie przez dermatofity, znacznie rzadziej przez grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida, a najrzadziej przez grzyby pleśniowe. Leczeniem [...]

7. Co poradzić choremu, który skarży się na łupież owłosionej skóry głowy?

Łupieżem określa się złuszczanie owłosionej skóry głowy, najczęściej z towarzyszącym łojotokiem o różnym nasileniu. Główną rolę w jego powstawaniu odgrywają zaburzenia proliferacyjne naskórka, w wyniku [...]

8. Co zalecić pacjentowi, który skarży się na przewlekły świąd owłosionej skóry głowy?

Świąd skóry głowy owłosionej występuje zwykle wtedy, gdy jest ona objęta procesem chorobowym i widoczne są na niej zmiany charakterystyczne dla danego [...]

9. Co zrobić, gdy pacjent prosi o przepisanie maści zawierającej glikokortykosteroidy, której używał w przeszłości?

Podczas stosowania glikokortykosteroidów należy pamiętać, że mogą one powodować liczne objawy niepożądane, m.in. zmiany zanikowe naskórka i skóry właściwej, teleangiektazje, zapalenie okołoustne, [...]

10. Co poradzić pacjentowi, który skarży się na suchość skóry dłoni?

Nadmierna suchość skóry rąk pojawia się na skutek obniżonej zdolności wiązania i zatrzymywania wody w naskórku oraz niedoboru lipidów w jego warstwie rogowej. Suchość [...]

Do góry