Na rynku krajowym dostępnych jest ponad 200 różnych antybiotyków. Są to najczęściej stosowane leki. Zawsze należy wybierać antybiotyk najbezpieczniejszy dla chorego po uwzględnieniu przeciwwskazań, możliwości interakcji z innymi przyjmowanymi substancjami oraz z najmniejszą liczbą działań niepożądanych.

Wprowadzenie. Patogeny bakteryjne odpowiedzialne za zakażenia górnych dróg oddechowych

Najczęstszymi bakteriami chorobotwórczymi odpowiedzialnymi za ostre zakażenia górnych dróg oddechowych są: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, a w dalszej kolejności Streptococcus pyogenes i Staphylococcus aureus, natomiast w przewlekłych infekcjach występuje bogatsza flora chorobotwórcza, obejmująca także drobnoustroje beztlenowe.^1,2

Streptococcus pneumoniae jest drobnoustrojem Gram(+). W jego obrazie mikroskopowym komórki układają się po dwie, dlatego też w starszych podręcznikach spotyka się nazwę Diplococcus pneumoniae.

Zjadliwość drobnoustroju uzależniona jest od budowy antygenowej otoczki. Ze względu na jej duże zróżnicowanie wyróżnia się ok. 87 typów serologicznych pneumokoka.

Istnieje bezpośrednia współzależność pomiędzy produkcją β-laktamaz i wcześniejszym stosowaniem antybiotyków β-laktamowych.^3-7

Haemophilus influenzae to Gram(–) pleomorficzne pałeczki pozbawione możliwości ruchu, z wyraźnie widocznymi otoczkami w młodych hodowlach oraz postaciami pozbawionymi otoczek w hodowlach laboratoryjnych, które stanowią część normalnej flory bakteryjnej układu oddechowego.

Wśród form otoczkowych wyróżniono 6 typów – od a do f, gdzie zwłaszcza typ b odpowiedzialny jest u dzieci za ropne zapalenie zatok przynosowych, krtani, tchawicy; natomiast zapalenie ucha środkowego wywoływane jest częściej przez drobnoustroje bezotoczkowe.

Moraxella catarrhalis, należąca do bakterii Gram(–), pod mikroskopem ma kształt krótkich pałeczek lub ziarniniaków i charakteryzuje się brakiem ruchu. Cechą charakterystyczną tej bakterii jest słaba aktywność biochemiczna. Może być ona czynnikiem etiologicznym bakteriemii, zapalenia zatok przynosowych lub ucha środkowego. Ponadto Moraxella catarrhalis stanowi część normalnej flory górnych dróg oddechowych.

Streptococcus pyogenes to Gram(+) bakterie ułożone w obrazie mikroskopowym w łańcuszki lub pary. Część z nich stanowi saprofityczną florę bakteryjną człowieka i wytwarza toksyny i enzymy, takie jak: streptokinaza (przekształca plazminogen osocza l...

Staphylococcus aureus są to Gram(+) ziarniniaki. Wytwarzają one wiele toksyn i enzymów: katalazę, hialuronidazę, stafylokinazę, proteinazę, lipazę i koagulazę, której wydzielanie uważane jest za synonim inwazyjnego potencjału chorobotwórczego.