Hematologia

Gorączka po powrocie z tropików

dr n. med. Mirosław Jawień

Oddział Kliniczny Chorób Zakaźnych, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Adres do korespondencji: dr n. med. Mirosław Jawień, Oddział Kliniczny Chorób Zakaźnych, Szpital Uniwersytecki w Krakowie, ul. Śniadeckich 5, 31-531 Kraków; e-mail: mjawien@interia.pl

W dobie rozwiniętej turystyki, która umożliwia dotarcie niemal w każdy zakątek świata, wystąpienie choroby tropikalnej nie jest obecnie zarezerwowane tylko dla wybranych grup, takich jak: misjonarze, marynarze czy zawodowi podróżnicy. Praktycznie codziennie na całym świecie do lekarzy rodzinnych, na szpitalne oddziały ratunkowe czy do lekarzy specjalistów z zakresu chorób zakaźnych zgłaszają się pacjenci z różnymi problemami zdrowotnymi po powrocie z krajów strefy międzyzwrotnikowej, określanej zwyczajowo tropikami.

Wprowadzenie

Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO – United Nations World Tourism Organization) szacuje, że corocznie >200 mln osób podróżuje do krajów Ameryki Środkowej i Południowej, Afryki oraz Azji.1 Według różnych analiz 15-65% z nich ma problemy zdrowotne związane z pobytem w tropikach. Większość dolegliwości ma charakter łagodny i przemijający – jedynie ok. 8% turystów zgłasza się do lekarza.2-4 Szukają pomocy medycznej po powrocie ze strefy międzyzwrotnikowej głównie z powodu: gorączki, schorzeń żołądkowo-jelitowych oraz różnego typu zmian skórnych.3,4

Definicja

Gorączka po powrocie z tropiku to każdy przypadek gorączki u osoby, która w wywiadzie zgłosiła pobyt w strefie międzyzwrotnikowej.5 Większość chorób tropikalnych rozwija się w ciągu miesiąca, dlatego w diagnostyce różnicowej należy bezwzględnie wziąć pod uwagę to, że pacjent niedawno przebywał w tropiku. W tym okresie mogą ujawnić się groźne choroby zagrażające życiu, takie jak: malaria, dur brzuszny czy gorączki krwotoczne, wymagające szybkiego rozpoznania i leczenia.5,6

W żadnym przypadku nie wolno lekceważyć pacjenta z gorączką, który zgłasza się do lekarza po powrocie z tropiku, i przypisywać tego objawu przeziębieniu w związku ze zmianą strefy klimatycznej czy długą podróżą. Niezależnie od okresu, jaki upłynął od przyjazdu, przyczyną gorączki o niejasnej etiologii może być bowiem choroba tropikalna. Prawdopodobieństwo to maleje jednak z czasem.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przyczyny gorączki po powrocie z tropików

W diagnostyce różnicowej gorączki po powrocie ze strefy międzyzwrotnikowej należy wziąć pod uwagę:

Wywiad

Znajomość szczegółów dotyczących podróży pozwala ustalić lub wykluczyć niektóre przyczyny gorączki. Podczas zbierania wywiadu należy zwrócić uwagę na takie informacje, jak: [...]

Badanie przedmiotowe i przebieg kliniczny

U pacjenta z gorączką zgłaszającego się do lekarza po pobycie w tropiku w badaniu przedmiotowym należy zwrócić uwagę na dodatkowe objawy kliniczne. Do częstych objawów [...]

Diagnostyka

Podstawowy panel badań diagnostycznych powinien obejmować:

Do zapamiętania

1. Początkowe objawy chorób tropikalnych zagrażających życiu i infekcji samoograniczających się mogą być identyczne.

Postępowanie z pacjentem z gorączką po powrocie z tropiku w placówce POZ lub na szpitalnym oddziale ratunkowym

W pierwszej kolejności powinno się ocenić, czy istnieje zagrożenie epidemiologiczne potencjalnie niebezpieczną chorobą zakaźną. W przypadku gorączki z towarzyszącymi objawami, takimi jak: wysypka krwotoczna; [...]

Podsumowanie

W dzisiejszych czasach choroby tropikalne nie są już czymś egzotycznym wśród pacjentów w Polsce. Dlatego istotne jest systematyczne poszerzanie podstawowej wiedzy na ich [...]
Do góry