Onkologia
Dietoterapia w chorobach onkologicznych – standardy i nowe kierunki
mgr inż. Małgorzata Sobczyk
prof. dr hab. Danuta Rosołowska-Huszcz
- Poradnictwo żywieniowe jako bezpieczny i pożądany element prowadzonej terapii u pacjentów chorych na nowotwory
- Omówienie korzyści płynących ze stosowania diety roślinnej
- Konieczność wzbogacenia diety oraz zmiany konsystencji i struktury posiłków na akceptowalne dla pacjenta w celu zachowania prawidłowego odżywienia
Nowotwory złośliwe stanowią narastający problem zdrowotny polskiego społeczeństwa. Od 2003 r. co roku stwierdza się 120 000 ponad nowych zachorowań na nowotwory złośliwe, przy czym w ciągu 2013 r. stwierdzono ich już ponad 153 000, tj. ponad 15 000 więcej niż w 2010 r. Stosunkowo najczęściej nowotwory złośliwe wykrywane są w narządach: trawiennych, oddechowych i klatki piersiowej oraz płciowych1. Choroby nowotworowe wciąż pozostają drugą co do liczebności przyczyną zgonów w Polsce2. Mimo intensywnego rozwoju terapii antynowotworowych oraz poszerzania wiedzy na temat wpływu stylu życia na rozwój i wzrost zmian nowotworowych dietoterapia wciąż dla wielu pacjentów onkologicznych jest niedostępna, a wielu specjalistów uważa ją również za zbędną jako rodzaj terapii alternatywnej, której skuteczność poparta jest niewystarczającymi dowodami naukowymi.
Główne cele i założenia stosowanej obecnie terapii żywieniowej
Zgodnie ze stanowiskiem The European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN) opieka dietetyczna nad pacjentami onkologicznymi jest niezwykle istotna dla procesu leczenia. Zaleca się, aby była ona stałym elementem całościowej opieki szczególnie w przypadku pacjentów z nowotworami złośliwymi. Odpowiednio przeprowadzone poradnictwo żywieniowe to najbezpieczniejsza dla chorego, najprostsza i najtańsza metoda pozwalająca na utrzymanie prawidłowego stanu odżywienia, którą można zastosować u większości pacjentów. Zaleca się korzystanie z poradnictwa dietetycznego na wszystkich etapach leczenia onkologicznego: od momentu rozpoznania choroby, przez okres aktywnego leczenia (bez względu na stosowaną metodę terapii), w okresie rekonwalescencji, w profilaktyce wtórnej, aż do opieki paliatywnej3.
Głównym celem leczenia żywieniowego w chorobach nowotworowych jest:
- zapobieganie niedożywieniu lub jego leczenie – objawy niedożywienia lub wyniszczenia występują u 30-85% chorych, najczęściej towarzyszą chorobie w stadium uogólnienia. U 5-20% chorych wyniszczenie jest bezpośrednią przyczyną zgonu w terminalnym okresie choroby4
- łagodzenie objawów zastosowanej terapii, takich jak: utrata łaknienia, zaburzenia odczuwania smaku i zapachu, nudności i wymioty, biegunki.