Od czasu odkrycia znaczenia Helicobacter pylori jako istotnego czynnika patogennego w chorobach żołądka i dwunastnicy, a także wraz z postępem wiedzy na temat tej bakterii wielokrotnie zmieniano podejście zarówno do diagnostyki, jak i do leczenia wywołanej przez nią infekcji. Pierwszy konsensus powstał w 1996 r. w Maastricht i następnie co kilka lat był aktualizowany. Obecnie w zaleceniach europejskich obowiązuje konsensus Maastricht V/Florencja z 2016 r., natomiast w Polsce ostatnie wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii z 2014 r. dotyczące diagnostyki i leczenia H. pylori.

Zakażenie H. pylori jest powszechne zarówno w Polsce, jak i na świecie. Szacuje się, że nawet połowa populacji ogólnoświatowej jest zainfekowana tą bakterią. Człowiek stanowi jej naturalny rezerwuar. Bakteria przenosi się z człowieka na człowieka, zatem do infekcji dochodzi już zazwyczaj w dzieciństwie wśród członków rodziny. Bakteria bytuje w żołądku pod warstwą śluzu w środowisku mikroaerofilnym, lokalizując się najczęściej w okolicy przedodźwiernikowej, choć może obejmować cały żołądek. Przetrwanie w tych trudnych warunkach jest możliwe dzięki wytwarzanej przez bakterie ureazie rozkładającej mocznik do amoniaku i dwutlenku węgla. Amoniak, tworząc w środowisku wodnym zasadowe jony amonowe i zmieniając pH otoczenia bakterii, umożliwia jej przetrwanie w kwaśnej treści żołądka^1,2.

Mimo ewidentnego i udowodnionego związku pomiędzy zakażeniem a rozwojem chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego większość zainfekowanych osób nie ma żadnych objawów, a jedynie u 10-20% rozwijają się schorzenia zależne od zakażenia. Niemniej są one często na tyle poważne, że terapię należy prowadzić według określonych wytycznych. Problemem staje się malejący odsetek skuteczności eradykacji po zastosowaniu obowiązujących schematów lekowych, co wiąże się z narastającą opornością bakterii na antybiotyki^3,4.

Wskazania do eradykacji

Wskazania do eradykacji H. pylori wielokrotnie ewoluowały w ostatnich latach, niektóre z nich nadal są uważane za kontrowersyjne i budzą wątpliwości, dlatego stanowią przyczynek do dalszych badań. W tabeli 1 zestawiono aktualne wskazania do leczen...