Psychologia
Opieka psychologiczna po cięciu cesarskim z powodów psychiatrycznych i psychologicznych
dr hab. n. zdr., prof. UŁ Monika Talarowska1
prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki2
- Przedstawienie sytuacji, w których opiekę ginekologiczną i położniczą nad kobietą ciężarną należy poszerzyć o wsparcie psychologiczne
- Wskazania psychiatryczne lub psychologiczne nie mniej istotne niż inne wskazania medyczne do przeprowadzenia porodu poprzez cięcie cesarskie
- Związek nieleczonych objawów zaburzeń depresyjnych z większą liczbą powikłań okołoporodowych, ryzykiem zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej, słabszym zaangażowaniem matki w opiekę nad dzieckiem, wolniejszym przyrostem masy ciała i obwodu główki dziecka, zwiększonym ryzykiem porodu przedwczesnego i niższej masy urodzeniowej
Ciąża jest szczególnym czasem w życiu każdej kobiety. Związane jest to nie tylko z szeregiem zmian fizjologicznych zachodzących w naturalny sposób w jej ciele, lecz także z nie mniej intensywnymi zmianami emocjonalnymi, których doświadcza przez cały czas trwania ciąży. W Social Readjustment Rating Scale (SRRS; Skali Oceny Ponownego Przystosowania Społecznego) pozwalającej na ocenę indywidualnego poziomu stresorów życiowych jej autorzy Holmes i Rahe ciąży przypisali wysoką, 12 wartość wśród 43 pozycji uznanych za źródło znaczących napięć w codziennym życiu. Grupę wymagającą szczególnej uwagi stanowią kobiety, u których ciąża rozwiązywana jest poprzez cięcie cesarskie zarówno w sposób nagły, jak i planowany. Coraz częściej zdarzają się przypadki przeprowadzania cięcia cesarskiego z powodów psychiatrycznych i psychologicznych. Celem artykułu jest przybliżenie czytelnikowi tych sytuacji, w których opiekę ginekologiczną i położniczą nad kobietą ciężarną warto poszerzyć o wsparcie psychologiczne.
Cięcie cesarskie – jego wpływ na emocje matki i rozwój dziecka
Liczba wykonywanych cięć cesarskich od kilkunastu lat wykazuje stałą tendencję wzrostową nie tylko w Polsce, lecz także w innych krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych1, osiągając w naszym państwie odsetek 37% wszystkich porodów w 2012 r.2. Każdy przypadek powinien być udokumentowany wskazaniami medycznymi, które należy rozumieć jako celowość działania uzasadniającego optymalne rozstrzygnięcie dla matki i płodu3. Odsetek cięć cesarskich wykonanych na prośbę matki jest szacowany na 4-18% wszystkich takich procedur na całym świecie. W literaturze przedmiotu oraz w praktyce klinicznej nie ma zgodności co do możliwych negatywnych następstw cięcia cesarskiego. Zdaniem Pomorskiego i wsp.1 nie dysponujemy wystarczającą liczbą danych pochodzących z randomizowanych badań przemawiających za przewagą porodu naturalnego nad cięciem cesarskim. Wyniki przeprowadzanych badań pokazują jednak, że bardzo ważne jest w tym okresie dla kobiety wsparcie ze strony personelu medycznego zarówno w zakresie działań medycznych, jak i psychologicznych4.