Temat numeru
Postępowanie w ostrym napadzie dny moczanowej
prof. dr hab. n. med. Maria Majdan
- Całościowa analiza postępowania w ostrym napadzie dny moczanowej oparta na aktualnej wiedzy o patogenezie choroby
- Dobór leku (kolchicyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykosteroidy, inhibitory interleukiny 1) z uwzględnieniem chorób współistniejących
- Omówienie leczenia zapobiegającego występowaniu ostrych napadów dny moczanowej i rola konsekwentnego trwałego obniżania stężenia kwasu moczowego
Dna moczanowa i hiperurykemia
Dna moczanowa to zespół objawów klinicznych będących konsekwencją odkładania się kryształów moczanu sodu w strukturach stawów oraz tkankach i narządach organizmu. Klasyczne objawy kliniczne dny moczanowej to ostre lub nawracające zapalenia stawów w swoim przewlekłym przebiegu prowadzące do trwałego uszkodzenia struktur stawowych, a w konsekwencji do niepełnosprawności. Zapalenie stawów w przebiegu dny moczanowej należy do najczęstszych form zapalenia stawów u starszych mężczyzn1-5.
Dna moczanowa wiąże się z hiperurykemią – przewlekle podwyższonym stężeniem kwasu moczowego we krwi i w płynach ustrojowych1-4. Mianem hiperurykemii określa się stężenie kwasu moczowego >6,8 mg/dl w surowicy. Przy tym stężeniu i wyższych jego wartościach dochodzi do krystalizacji moczanu sodu w płynach ustrojowych.
Do odkładania się depozytów kwasu moczowego w organizmie prowadzą hiperurykemia oraz lokalne uwarunkowania narządowe – nie do końca jeszcze poznane. Wiadomo, że u większości osób z przewlekłą hiperurykemią nigdy nie występują objawy zapalenia stawów.
Hiperurykemia może przebiegać bezobjawowo lub z zapaleniem stawów i wtedy jest definiowana jako dna moczanowa. O bezobjawowej hiperurykemii mówimy wtedy, gdy stwierdzamy przewlekle podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi >6,8 mg/dl, ale nie obserwuje się objawów dny moczanowej.
Rozpoznanie dny moczanowej – kryteria klasyfikacyjne
Aktualnie do rozpoznania dny moczanowej stosujemy kryteria klasyfikacyjne American College of Rheumatology (ACR) i European League Against Rheumatism (EULAR), w których każdy istotny objaw kliniczny, wskaźnik laboratoryjny i obrazowy ma określoną wartość liczbową6.
Kryterium wyjściowym do rozważenia rozpoznania dny moczanowej jest stwierdzenie, czy u chorego występuje przynajmniej jeden epizod typowego ostrego napadu (obrzęk, ból obwodowy stawu lub kaletki [zapalenia stawu]) obecnie lub w wywiadzie. Jeżeli t...
W uaktualnionych (2018 r.) rekomendacjach EULAR dotyczących rozpoznawania dny moczanowej podkreśla się, że nadal jego podstawą pozostaje potwierdzenie występowania w płynie stawowym lub aspiracie z guzków dnawych kryształów moczanu sodu7. Jednocze...
