Choroby układu krwiotwórczego, niezależnie od etiologii, skutkują zazwyczaj niedoborem określonych elementów krwi. Substytucja transfuzjologiczna mająca na celu czasowe wyrównanie takich niedoborów często stanowi nieodzowny element całościowego leczenia choroby. Przy rozpatrywaniu wskazań do podania składnika krwi należy uwzględnić: stan kliniczny pacjenta, odpowiednie wskaźniki laboratoryjne, możliwość leczenia alternatywnego, aktualne wytyczne, a także specyfikę chorób krwi wpływającą zarówno na długotrwałość leczenia, jak i konieczność dodatkowej preparatyki składników krwi. W ostatnich dwóch dekadach daje się zauważyć coraz szersze dążenie do rygorystycznego stosowania składników krwi, a także upowszechnianie metod zwiększających bezpieczeństwo krwiolecznictwa.  

Leczenie substytucyjne składnikami krwi u pacjentów z chorobami układu krwiotwórczego

Specyfika substytucji transfuzjologicznej u pacjentów z chorobami krwi

Do chorób układu krwiotwórczego i krwi należy wiele wrodzonych i nabytych schorzeń o różnej etiologii. Obejmują one zarówno choroby rozrostowe, jak i stany niewydolności szpikowej czy nadmiernego niszczenia elementów poszczególnych linii komórkowych krwi. Zaburzenia krzepnięcia również stanowią ich część. Ich wspólnym wyróżnikiem jest zwykle niedobór określonego elementu upostaciowanego krwi bądź białek osocza. Leczenie substytucyjne polegające na czasowym uzupełnieniu istniejącego niedoboru i wyrównaniu objawów cytopenii stanowi istotne, często ratujące życie pacjenta dopełnienie terapii zasadniczej. Jej celem jest wyleczenie choroby podstawowej/uzyskanie remisji (np. zastąpienie chorobowo zmienionego układu krwiotwórczego na drodze allogenicznego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych), a gdy nie jest to możliwe – istotne złagodzenie objawów choroby. Przykładem łagodzenia objawów choroby jest np. leczenie zespołów mielodysplastycznych u osób w starszym wieku, polegające na długotrwałej terapii substytucyjnej składnikami krwi, które w takich przypadkach może stanowić jedyną możliwą formę postępowania¹.

Nowoczesne leczenie transfuzjologiczne opiera się na wybiórczym stosowaniu poszczególnych składników krwi przy prawie całkowitym wycofaniu się z wykorzystywania krwi pełnej. Rozpatrując wskazania do podania składnika krwi, należy uwzględnić: stan ...