Otolaryngologia

Przewlekłe zapalenie ucha środkowego – przyczyny, diagnostyka i leczenie

prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski

Klinika Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i Foniatrii, II Katedra Otolaryngologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski

Klinika Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i Foniatrii,

II Katedra Otolaryngologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Żeromskiego 113, 90-549 Łódź

e-mail: jurek.olszewski@umed.lodz.pl,

tel. 42 639 35 80, faks 42 639 35 80

  • Wyróżnia się cztery typy przewlekłego zapalenia ucha środkowego: proste, ziarninowe, perlakowe i z polipami
  • Diagnostyka opiera się na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu lekarskiego, badania przedmiotowego otolaryngologicznego z wziernikowaniem ucha, badań audiologicznych i obrazowych
  • Przewlekłe zapalenie perlakowe ucha środkowego wymaga leczenia operacyjnego, które należy w miarę pilnie wykonać, by uniknąć powikłań zagrażających życiu

Przewlekłe zapalenie ucha środkowego przebiega zawsze ze stałym lub okresowym wyciekiem z ucha treści śluzowej, śluzowo-ropnej lub ropnej, z perforacją błony bębenkowej (w większości przypadków) i upośledzeniem słuchu. Dolegliwości pojawiają się, gdy zapalenie ucha środkowego utrzymuje się dłużej niż trzy miesiące. Choroba zwykle stanowi powikłanie niedostatecznie leczonego ostrego zapalenia ucha środkowego1,2.

Najczęstszymi bakteriami chorobotwórczymi odpowiedzialnymi za ostre infekcje górnych dróg oddechowych są: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, a w dalszej kolejności Streptococcus pyogenes i Staphylococcus aureus. W przewlekłych infekcjach występuje natomiast bogatsza flora chorobotwórcza, obejmująca także drobnoustroje beztlenowe. Z kolei w etiologii ostrego zapalenia ucha środkowego podstawowymi patogenami są: Streptococcus pneumoniae (w 40%), Haemophilus influenzae (w 30%) i Moraxella catarrhalis (w 15%), rzadziej paciorkowce z grupy A i B czy Staphylococcus aureus, spotykany często w zapaleniu przewlekłym3.

Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi tej choroby są: zbyt późne rozpoczęcie leczenia, niewykonanie paracentezy, nieodpowiednio dobrany i stosowany antybiotyk, współistnienie stanu zapalnego gardła, nosa i zatok przynosowych oraz ogólne obniżenie odporności4.

Objawy

W niektórych przypadkach ostrego zapalenia ucha środkowego ból i podwyższona temperatura ustępują, ale zakażenie trwa nadal i pozostaje ubytek błony bębenkowej. Wśród ogólnych objawów tej choroby wyróżnia się: wyciek z ucha o przykrym zapachu, zawroty głowy, postępujący niedosłuch i bóle głowy o charakterze tępym4.

Z kolei objawami dającymi podejrzenie rozpoczynających się powikłań są: ból, odczucie napięcia za uchem, duża ilość wycieku ropnego z ucha, zniesienie ruchomości połowy twarzy po stronie chorego ucha, występowanie szumów usznych i pogarszanie się słuchu, nudności, wymioty z zawrotami głowy i oczopląsem, wysoka gorączka, a także sztywność karku2.

Wyróżnia się cztery typy przewlekłego zapalenia ucha środkowego: proste, ziarninowe, perlakowe i z polipami.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka

Opiera się na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu lekarskiego, badania przedmiotowego otolaryngologicznego z wziernikowaniem ucha, badań audiologicznych oraz obrazowych4,5.

Postępowanie terapeutyczne

Leczenie przewlekłego prostego zapalenia ucha środkowego ma charakter miejscowy i polega na eliminowaniu wycieku z ucha oraz usunięciu źródła zakażenia w gardle i nosie6. Wykorzystuje [...]

Powikłania wewnątrzczaszkowe i wewnątrzskroniowe pochodzenia usznego

Zapalenie opon mózgowych jest to proces zapalny obejmujący oponę miękką mózgu, który powoduje charakterystyczne zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym oraz kliniczny zespół oponowy, [...]

Podsumowanie

Istnieją dwa typy zapalenia przewlekłego – śluzówkowy i kostny. W typie śluzówkowym zapalenie ma charakter śluzowy, a ubytek błony bębenkowej znajduje się najczęściej w części [...]
Do góry