Objawowe zakażenie Clostridioides (wcześniej Clostridium) difficile (CDI – Clostridioides difficile infection) jest ostrą chorobą zapalną przewodu pokarmowego, objawiającą się co najmniej 3 nieuformowanymi stolcami w ciągu 24 godzin^1,2.

Clostridioides difficile (CD) jest bakterią beztlenową, której najważniejszą cechą biologiczną jest zdolność do wytwarzania zarodników (spór) oraz egzotoksyn¹.

Według danych epidemiologicznych w 2018 r. zapadalność na CDI wynosiła 30,2/100 000 osób, z czego 87% wymagało leczenia szpitalnego³. Dane te nie odzwierciedlają rzeczywistej skali zachorowań, a nawroty choroby są obserwowane u ok. 20% pacjentów, szczególnie w grupie osób starszych z upośledzoną odpornością.

Czynniki predysponujące do wystąpienia CDI

Większość przypadków CDI jest związana z opieką medyczną, głównie hospitalizacją w ciągu ostatnich 12 tygodni^4-9. Drugi ważny czynnik rozwoju CDI to antybiotykoterapia w okresie podobnym jak hospitalizacja. Ryzyko wystąpienia choroby jest najwyższe w pierwszych 4 tygodniach po anty­biotykoterapii i przypisywane wielu grupom antybiotyków. Wpływ antybiotykoterapii na rozwój objawowego zakażenia C. difficile przedstawiono w tabeli 1^10,11. 

Wśród innych czynników ryzyka CDI wymienia się: podeszły wiek, stosowanie inhibitorów pompy protonowej (PPI – proton pump inhibitors)^12,13, antagonistów receptora H2, chemioterapię nowotworów, szczególnie w fazie neutropenii^12-21, poddanie zabiegom chirurgicznym w obrębie przewodu pokarmowego, a także żywienie przez sondę^16,22,23. Choroba występuje częściej także u chorych cierpiących na: niewydolność nerek, niewydolność wątroby, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, nowotwory, zakażenie HIV, choroby przebiegające z wyniszczeniem i hipoalbuminemią oraz niedobór witaminy D₃^10,24,26. Ryzyko zachorowania na CDI jest 5-krotnie wyższe wśród biorców narządów oraz szpiku^10,28,29.

Objawy kliniczne CDI

Najbardziej typowymi objawami są wodniste stolce o charakterystycznym zapachu, którym towarzyszą bóle brzucha i gorączka. Przebieg kliniczny CDI zależy od typu CD oraz stanu ogólnego pacjenta i chorób współistniejących w chwili zakażenia^1,13.