BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Choroby zakaźne
Borelioza z Lyme – trudności diagnostyczne
dr n. med. Marta Rorat
- Testowanie kleszczy na obecność materiału genetycznego krętków Borrelia po ukłuciu jest niezalecane
- Diagnostyka laboratoryjna boreliozy z Lyme ma uzasadnienie wyłącznie u chorych z objawami choroby; odbywa się dwuetapowo: 1. badanie serologiczne (ELISA), 2. western blot
- Przeciwciała po przebytym zakażeniu i skutecznym leczeniu mogą się utrzymywać przez wiele lat i nie należy monitorować ich stężenia
- Ujemny wynik badania przeciwciał, z wyjątkiem wczesnej fazy choroby, u osoby bez zaburzeń odporności praktycznie wyklucza boreliozę
- Przeciwciała IgM nie mają znaczenia diagnostycznego dla późnej fazy choroby
Podejrzenie boreliozy z Lyme jest jednym z najczęstszych powodów kierowania pacjentów do poradni chorób zakaźnych. Wraz z upływem lat obserwuje się globalny trend wzrostowy w liczbie rejestrowanych zakażeń1. W Polsce zapadalność na tę chorobę w ostatniej dekadzie wzrosła z 23,6/100 000 (2010 r.) do 53,7/100 000 (2019 r.), z niewielkim spadkiem w 2020 r. do 33,7/100 0002, zapewne związanym z epidemią COVID-19. Większość przypadków boreliozy wczesnej jest leczona ambulatoryjnie przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, natomiast pacjenci z postacią wczesną rozsianą i późną zwykle są kierowani do specjalistów. Mimo że istnieją rekomendacje diagnostyki i leczenia, jest to choroba budząca wiele kontrowersji. Trudności diagnostyczne dotyczą rozpoznawania, zlecania właściwych dla danej postaci choroby badań i interpretacji ich wyników. Najczęstszą nieprawidłowością jest leczenie przebytych, nieaktywnych zakażeń u osób bez objawów lub z nietypowymi objawami, rzadziej opóźnienie terapii w wyniku braku wczesnego rozpoznania.
Stan po ukłuciu przez kleszcza
Borelioza z Lyme jest chorobą wektorową, do zakażenia dochodzi podczas ukłucia przez kleszcza. Dotychczas nie udowodniono transmisji bakterii podczas transfuzji krwi, przeszczepienia narządu, kontaktu seksualnego czy karmienia piersią. Czynnikiem ryzyka zakażenia jest praca i inne aktywności, w których istnieje ryzyko ukłucia przez kleszcza1.
Jedną z coraz częściej obserwowanych praktyk po ekspozycji jest testowanie kleszczy na obecność materiału genetycznego Borrelia burgdorferi. Takie działanie nie ma uzasadnienia merytorycznego i nie jest zalecane, co więcej – lekarze nie powinni po...
Borelioza skórna
Rumień wędrujący stanowi najczęstszy (80-90%) i zarazem najłatwiejszy do rozpoznania objaw kliniczny boreliozy5. Jest to skórna zmiana rumieniowa, wyraźnie odgraniczona, z widocznym centralnie miejscem ukłucia, rozszerzająca się obwodowo, często p...