Profilaktyka

Aktywność ruchowa w promocji zdrowia seniorów

dr Urszula Parnicka

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie – Filia w Białej Podlaskiej

Adres do korespondencji:

dr Urszula Parnicka

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie – Filia w Białej Podlaskiej

ul. Akademicka 2, 21-500 Biała Podlaska

  • Wpływ aktywności fizycznej na fizjologiczne i motoryczne zmiany inwolucyjne
  • Utylitarne znaczenie aktywności fizycznej seniorów
  • Zalecane formy aktywności ruchowej dla osób starszych

Wydłużenie się ludzkiego życia spowodowało, że zarówno na świecie, jak i w Polsce zagadnienia dotyczące ludzi w starszym wieku stały się przedmiotem wielu nauk i zwróciły uwagę licznych badaczy1,2. W ostatnich latach zrealizowano wiele badań dotyczących zdrowotnych i społecznych aspektów starzenia się ludności3,4. Starzenie w krajach rozwiniętych i rozwijających się od kilkunastu lat staje się coraz większym problemem społecznym. Zagadnienie to interesuje wielu naukowców z różnych dziedzin, nie pomijając kultury fizycznej5. Rozległe procesy starzenia się społeczeństw w sposób naturalny budzą zainteresowanie promotorów lokalnej polityki społecznej zajmujących się osobami starszymi i utrzymaniem ich w dobrej kondycji zdrowotnej, do czego niewątpliwie przyczynia się aktywność fizyczna6. Badania obejmujące osoby starsze pozwalają nie tylko lepiej zrozumieć proces starzenia, lecz także przyczyniają się do polepszenia jakości ich życia. Obecnie nabierają one szczególnego znaczenia, ponieważ w najbliższych latach osoby w podeszłym wieku będą stanowić znaczną grupę społeczną7.

Promocja zdrowia najczęściej jest definiowana jako proces umożliwiający zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem, jego poprawę oraz przyjęcie odpowiedzialności za swoje zdrowie i życie. W odniesieniu do promocji zdrowia ludzi starszych eksperci World Health Organization (WHO) określają m.in. następujące cele: przedłużanie okresu aktywności i niezależności, zapobieganie psychofizycznym zaburzeniom i ich łagodzenie, zapewnienie opieki dającej możliwość autonomii jednostki, rezygnacja z różnych form opieki instytucjonalnej na rzecz rodzinnej, zmniejszenie stresu w chorobach terminalnych oraz opóźnienie konieczności stosowania różnego rodzaju świadczeń medyczno-opiekuńczych8.

Realizacja powyższych celów jest możliwa poprzez działania ukierunkowane na: zapewnienie równości w zdrowiu i zmniejszenie różnic w poziomie zdrowotności różnych grup ludności, dodanie życia do lat (tj. zapewnienie możliwości rozwoju oraz wykorzystywania fizycznego i psychicznego potencjału ludzi związanego z wiedzą, umiejętnościami i motywacją do kreowania swojego zdrowia), dodanie zdrowia do życia (tj. redukcja częstości występowania chorób i niepełnosprawności, podnoszenie poziomu kondycji psychosomatycznej, poprawa samopoczucia, wzmacnianie i rozbudowywanie potencjału zdrowotnego, wydłużenie spodziewanego czasu trwania życia poprzez eliminację przedwczesnych zgonów)9.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Aktywność ruchowa a fizjologiczne zmiany inwolucyjne

Proces starzenia to inwolucyjne zmiany zachodzące w organizmie człowieka w miarę przyrostu wieku kalendarzowego. Starzeniu często towarzyszą zmiany degeneracyjne, które dotyczą między innymi: [...]

Aktywność ruchowa a inwolucja motoryczna człowieka

Mówiąc o aktywności fizycznej w profilaktyce gerontologicznej i rehabilitacji osób starszych, należy mieć na uwadze objawy motorycznego starzenia się człowieka. W drugiej połowie okresu dojrzałości [...]

Utylitarne znaczenie aktywności ruchowej osób starszych

Znaczenie aktywności fizycznej człowieka starszego trudno wiązać jedynie z zaspokojeniem potrzeb biologicznych. Istota wielostronnego działania człowieka głęboko wnika tu w sferę psychiczną i społeczną, [...]

Formy aktywności ruchowej osób starszych

Do najczęściej stosowanych u osób starszych form rekreacji ruchowej o profilaktycznym działaniu zaliczamy: spacery i marsze, gimnastykę usprawniającą, gry i zabawy ruchowe, nordic walking, zajęcia [...]

Podsumowanie

Starzenie się jest fizjologicznym procesem w ontogenezie człowieka. Jest on nieunikniony, jednak można go złagodzić. Szczególnie ważne miejsce w spowalnianiu procesów inwolucyjnych zajmuje aktywność [...]

Do góry