Wytyczne w praktyce

Postępowanie w osteoporozie u kobiet po menopauzie: stanowisko NAMS z 2021 r.

dr hab. n. med. Waldemar Misiorowski, prof. CMKP

Klinika Endokrynologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Szpital Bielański w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Waldemar Misiorowski, prof. CMKP

Klinika Endokrynologii CMKP, Szpital Bielański

ul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawa

e-mail: wmisiorowski@cmkp.edu.pl

ORCID: 0000-0003-2852-8010

  • Zaktualizowane stanowisko North American Menopause Society (NAMS) zawiera zalecenia i strategie ukierunkowane na minimalizowanie utraty kości u kobiet po menopauzie
  • W terapii pierwszego rzutu u większości pacjentek z osteoporozą są rekomendowane leki antyresorpcyjne, takie jak bisfosfoniany i denosumab
  • U kobiet z bardzo wysokim ryzykiem złamania należy stosować terapię sekwencyjną (rozpoczęcie leczenia za pomocą leku osteoanabolicznego i kontynuacja terapii lekiem antyresorpcyjnym w celu utrwalenia uzyskanego efektu)

W zeszłorocznym wrześniowym numerze „Menopause: The Journal of The North American Menopause Society” został opublikowany dokument „Postępowanie w osteoporozie u kobiet po menopauzie: stanowisko The North American Menopause Society”1. Stanowi on aktualizację wydanego w 2010 r. poprzedniego stanowiska tej organizacji2 i w założeniach odzwierciedla ponad dekadę postępu wiedzy na temat diagnostyki i leczenia osteo­porozy, a także zawiera dane dotyczące roli żywienia w utrzymaniu zdrowia kości u kobiet po menopauzie.

Stanowisko to, liczące 25 stron i zawierające 225 referencji, zostało opracowane przez 6-osobowy zespół redakcyjny pod przewodnictwem Michaela McClunga, członka zarządu NAMS i dyrektora-założyciela Oregon Osteoporosis Center w Portland, oraz JoAnn Pinkerton, dyrektor oddziału Midlife Health na University of Virginia Health System, których zadaniem było przejrzenie i uaktualnienie rekomendacji z 2010 r. Aby sformułować aktualne stanowisko, zespół dokonał przeglądu opublikowanych w języku angielskim badań dotyczących postępowania w osteoporozie u kobiet po menopauzie, przy czym priorytetowo potraktowano randomizowane badania kliniczne i ich metaanalizy. Należy zwrócić uwagę, że stanowisko NAMS wyraźnie koncentruje się na praktyce w Ameryce Północnej i opisuje metody leczenia dostępne w tamtych ramach prawnych.

Nowe, zaktualizowane stanowisko North American Menopause Society zawiera zalecenia i strategie ukierunkowane na minimalizowanie utraty kości u kobiet po menopauzie. Autorzy dokumentu przedstawiają czynniki ryzyka i narzędzia jego oceny, tak aby pomóc klinicystom w identyfikacji kandydatów do leczenia farmakologicznego, a także podają informacje na temat zalecanego spożycia wapnia, witaminy D i białka niezbędnych do utrzymania zdrowia kości. Dokonując przeglądu typowych czynników ryzyka związanych ze stylem życia, autorzy stanowiska NAMS formułują mocne, oparte na dowodach stwierdzenia dotyczące ich ograniczeń, konkludując, że spożycie wapnia, alkoholu lub kofeiny oraz aktywność fizyczna nie są predykcyjne dla niskiej gęstości mineralnej kości (BMD – bone mineral density). Podkreślają, że zarówno suplementacja wapnia, jak i witaminy D mają wymagania progowe, jednak nie podejmują się definiowania ani wielkości zalecanej podaży wapnia, ani rekomendacji docelowych stężeń 25-OHD w surowicy. Ponadto w dokumencie podkreślono kluczowy wpływ historii upadków na ryzyko złamań.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Najważniejsze wnioski stanowiska NAMS

Prawie 50% kobiet po menopauzie doświadczy w ciągu życia złamania związanego z osteoporozą. Złamania te mogą często powodować znaczne dolegliwości i mieć niekorzystny wpływ [...]

Kontrowersje

Pomimo bardzo starannego przygotowania, opartego na wnikliwej analizie piśmiennictwa, aktualizacja dokumentu NAMS dotyczącego postępowania w osteoporozie budzi szereg wątpliwości.

Stanowisko NAMS a zalecenia polskie

Autorzy dokumentu „Zalecenia postępowania diagnostycznego i leczniczego w osteoporozie w Polsce. Aktualizacja 2017”14 jednoznacznie wskazują na konieczność farmakoterapii osteoporozy u wszystkich chorych po przebytym niskourazowym [...]

Podsumowanie

Znaczna część dokumentu NAMS jest poświęcona znanym czynnikom ryzyka i podkreśla znaczenie edukacji związanej z osteoporozą zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów. Ponieważ osteoporoza [...]

Do góry