Temat numeru
Gruźlica – aktualny problem czy wymarła choroba?
dr hab. n. med. Maria Korzeniewska-Koseła, prof. IGiChP
- Grupy osób, u których ryzyko zakażenia prątkami gruźlicy jest największe
- Objawy, które przed wykonaniem badań diagnostycznych, powinny skłaniać do rozważenia występowania u danego pacjenta gruźlicy
- Badania, które należy wykonać, by potwierdzić występowanie gruźlicy lub utajone zakażenie prątkiem gruźlicy
Gruźlica w czasie pandemii COVID-19
Gruźlica jest chorobą zakaźną, wywołaną przez prątki tworzące Mycobacterium tuberculosis complex. U ludzi wywołuje ją zwykle gatunek Mycobacterium tuberculosis. Zanim ogłoszono pandemię COVID-19, gruźlica była główną przyczyną zgonów spowodowanych pojedynczym czynnikiem zakaźnym, przed HIV/AIDS. Szacunkowa liczba nowych przypadków gruźlicy na świecie w 2018 r. wynosiła 10 mln, podobnie jak w latach wcześniejszych. W 2018 r. z jej powodu zmarło około 1,2 mln chorych, niezakażonych HIV.
W 2014 r. World Health Organization (WHO) wprowadziła nową strategię walki z gruźlicą „End TB Strategy”, której celem jest zmniejszenie do 2030 r. liczby zgonów z powodu gruźlicy o 90% i zapadalności o 80% w porównaniu z 2015 r.
Jeszcze przed pandemią COVID-19 globalny sukces strategii i szanse na opanowanie gruźlicy na świecie były wątpliwe. Zapadalność na gruźlicę na świecie zmniejszała się zbyt wolno, średnio o 2% rocznie. W krajach o małej zapadalności, tzn. od 3 do 10 nowych przypadków na 100 000 ludności, spadek wynosił 7-10% rocznie, w krajach o dużej zapadalności, tzn. od 200 do 500 nowych zachorowań na 100 000 ludności, był on niewielki lub w ogóle nie występował. Umieralność z powodu gruźlicy zmniejszała się szybciej, o 4% rocznie.
Pandemia COVID-19 i zakłócenia w opiece nad chorymi na gruźlicę doprowadziły w wielu krajach do spadku wykrywalności przypadków gruźlicy, gorszych wyników leczenia i większej umieralności z powodu tej choroby. W porównaniu z 2019 r. w 2020 r. liczba wykrytych i zarejestrowanych przypadków gruźlicy na świecie zmniejszyła się z 7,1 mln do 5,8 mln. Zgodnie z szacunkami WHO rzeczywista liczba osób, które zachorowały na gruźlicę w 2020 r., sięgała 10 mln, co oznacza, że u 4 mln osób choroby nie wykryto i nie rozpoczęto leczenia.
Według analiz WHO z czasów jeszcze przed pandemią COVID-19 rocznie nie wykrywano około 3 mln przypadków gruźlicy na świecie, w tym u wielu dzieci, ponieważ tylu chorych nie miało dostępu do ochrony zdrowia. Ponad połowa chorych na gruźlicę wielole...
Dane dotyczące gruźlicy w krajach Unii Europejskiej w 2020 r. mogą podobnie jak rejestry przypadków z innych regionów świata nie oddawać rzeczywistego stanu. European Centre for Disease Prevention and Control zaleca, by interpretować dane wskazują...
