Choroby internistyczne u kobiet w ciąży

Cukrzyca matki czynnikiem ryzyka dla płodu i noworodka

prof. dr hab. n. med. Ewa Otto-Buczkowska

Specjalistyczne Centrum Medyczne Śląskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży z Cukrzycą w Gliwicach

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Ewa Otto-Buczkowska

e-mail: em.buczkowski@op.pl

  • Cukrzyca matki stanowi zagrożenie dla dziecka nie tylko w okresie życia płodowego, lecz także w okresie okołoporodowym, a ponadto może wpływać na szereg zaburzeń zdrowotnych w późniejszym życiu dziecka
  • U kobiet z cukrzycą przedciążową bardzo ważne jest bardzo staranne wyrównanie metaboliczne już w okresie planowania ciąży
  • Ciężarne z zaburzeniami homeostazy glukozy, niezależnie od ich podłoża, przez cały okres ciąży powinny być pod opieką ośrodków referencyjnych, a porody powinny się odbywać w ośrodkach specjalistycznych dysponujących oddziałami intensywnej opieki dla noworodków

Przed wprowadzeniem insuliny do leczenia cukrzycy chorujące na nią kobiety rzadko zachodziły w ciążę, a ryzyko zgonu matki było bardzo wysokie. Ciąże z reguły kończyły się niepowodzeniem, a umieralność noworodków była bardzo wysoka. Te noworodki, które przeżyły, z reguły miały ciężkie wady rozwojowe i umierały wkrótce po urodzeniu. Wprowadzenie insulinoterapii i możliwości monitorowania glikemii u matki poprawiły nieco tę sytuację. Dopiero jednak wprowadzenie nowoczesnych insulin oraz udoskonalenie metod monitorowania glikemii z możliwością utrzymywania normoglikemii przyczyniło się do uzyskiwania lepszych wyników w tym zakresie i obecnie umieralność noworodków matek z zaburzeniami glikemii jest oceniana na poziomie 2-4%.

Analizę losów dzieci urodzonych przez matki chore na cukrzycę opublikował w 1978 r. Brudenell1. Podobnie dramatyczne wyniki dotyczące zgonów dzieci w okresie okołoporodowym zostały przedstawione przez polskich autorów w 1972 r.2

W związku z naszą wiedzą na temat „pamięci metabolicznej” i zagrożeń, jakie niosą ze sobą nierozpoznane zaburzenia homeostazy glukozy, coraz więcej uwagi poświęca się wczesnemu ich wykrywaniu. W szczególny sposób dotyczy to okresu ciąży.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wady płodu spowodowane cukrzycą matki

Hiperglikemia w czasie ciąży, zwłaszcza we wczesnym jej okresie, jest uważana za bardzo poważny czynnik ryzyka wad płodu. Mogą się one manifestować [...]

Okres poporodowy

U noworodków matek z cukrzycą mechanizmy regulacji metabolizmu glukozy w okresie poporodowym mogą ulec zaburzeniu. Nadmierna produkcja insuliny u płodu w odpowiedzi na hiperglikemię u matki może [...]

Podsumowanie

Ostatnie 30-lecie przyniosło ogromny postęp w opiece zarówno nad ciężarną chorą na cukrzycę, jak i nad jej dzieckiem w czasie życia płodowego oraz w okresie [...]

Do góry