Pomimo systematycznych postępów terapii znacznego stopnia spastyczność jest wciąż jednym z największych nierozwiązanych problemów neurorehabilitacji¹. Od 2005 r. powszechnie jest stosowana definicja ogłoszona przez zespół ekspertów pod kierownictwem Pandyana: „Spastyczność to zaburzenie kontroli sensomotorycznej wynikające z uszkodzenia górnego motoneuronu, objawiające się jako przerywana lub utrwalona mimowolna aktywacja mięśni” (a disordered sensory-motor control, resulting from an upper motor neuron lesion presenting as intermittent or sustained involuntary activation of muscles)². Ciężka spastyczność może utrudniać rehabilitację, zmniejszać funkcjonalność, ograniczać samodzielność pacjenta i prowadzić do przykurczów, bólu oraz osłabienia. Spastyczność może upośledzać zdolność do wykonywania czynności życia codziennego (ADL – activities of daily living), zwłaszcza tych wchodzących w zakres samoobsługi, może zmniejszyć mobilność, powodować takie objawy, jak: zaburzenia snu, zmiany nastroju, depresja, lęk, a także obniżyć jakość życia pacjenta i wywierać negatywny wpływ na jego relacje z rodziną i opiekunami.

Leczenie (nadmiernej) spastyczności można podzielić na: farmakoterapię, leczenie chirurgiczne i rehabilitację. Najbardziej znane leki stosowane w nadmiernej spastyczności to: baklofen, tolperyzon, tyzanidyna, metokarbamol, klonazepam, diazepam, dantrolen, karyzoprodol, chlormezanon, tetrazepam [cztery ostatnie leki niezarejestrowane w Polsce – przyp. red.]. W arsenale metod leczenia spastyczności ostatnio znalazły się leki stosowane miejscowo dla chemodenerwacji mięśni (toksyna botulinowa) i baklofen podawany do kanału kręgowego w postaci tzw. pomp baklofenowych w przypadkach spastyczności uogólnionej. Toksynę botulinową stosuje się w spastyczności lokalnej, ogniskowej, ograniczonej, zaś efekt leczniczy utrzymuje się przez trzy miesiące³.

Fizykalne metody zwalczania spastyczności można ująć w trzy grupy: oddziaływanie temperatury (w tym laser biostymulacyjny), ćwiczenia i fizykoterapia. W tej ostatniej najczęściej stosuje się przezskórną elektryczną stymulację nerwów (TENS – transc...