ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Prawo dla lekarza
Ofiary przemocy – co lekarz musi, a czego nie powinien robić w świetle prawa
adw. Anna Popławska
- Zadania lekarza w ramach zespołów interdyscyplinarnych oraz grup roboczych będących częścią lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie
- Czy trzeba mieć pewność o użyciu przemocy, czy wystarczy podejrzenie jej stosowania, by wszcząć procedurę Niebieskiej Karty? Czy konieczna jest na to zgoda osoby poszkodowanej?
- Tajemnica lekarska a działanie mające na celu pomoc ofiarom przemocy
Przemoc we współczesnym życiu społecznym jest zjawiskiem wszechobecnym i coraz częstszym, występuje w różnych środowiskach i sferach życia. Skala przemocy rokrocznie niepokojąco narasta.
Samodzielnie bardzo trudno jest się wydostać spod wywieranej presji. Konieczne jest wsparcie rodziny, przyjaciół czy znajomych, ale w wielu przypadkach to nie wystarcza. W związku z tym do systemu przeciwdziałania przemocy poza policją i pomocą społeczną zostali także włączeni m.in. przedstawiciele ochrony zdrowia. W sytuacji uzyskania informacji o przemocy, która najczęściej rozgrywa się w rodzinach, mają oni obowiązek wszcząć procedurę Niebieskiej Karty. Szczególną rolę ma tutaj do odegrania lekarz, a zwłaszcza lekarz rodzinny, który często kontaktuje się ze swoimi pacjentami. Przedstawiciele ochrony zdrowia wchodzą także w skład zespołów interdyscyplinarnych oraz grup roboczych działających na terenie każdej gminy.
Pojęcie przemocy
Pod pojęciem przemocy rozumie się relację między ludźmi, która opiera się na użyciu przeważającej siły, co utrudnia samoobronę osoby pokrzywdzonej z uwagi na asymetrię sił, gdzie jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Celem przemocy jest wyrządzenie ofierze szkody, wywołanie bólu, zadanie cierpienia, poniżenie etc. Sprawca naraża na szkody zdrowie, a często nawet życie ofiary. Przemoc rozumiana jest jako akt godzący w wolność osobistą jednostki, zmuszający ją do zachowań niezgodnych z własną wolą.
Rodzaje przemocy
W zależności od rodzaju zachowań sprawcy przemoc najczęściej dzielimy na:
- fizyczną
- psychiczną
- seksualną
- ekonomiczną.
Najbardziej widoczna jest oczywiście przemoc fizyczna. Pozostawia ona często zewnętrzne ślady – tym samym są one łatwiejsze do wychwycenia – takie jak: sińce, zadrapania, otarcia, a nawet złamania czy inne poważne uszkodzenia ciała. Wymagają one konsultacji, obdukcji i pomocy lekarskiej. Powtarzające się przypadki przemocy fizycznej i występujące w związku z tym uszkodzenia ciała mogą wzbudzić u lekarza uzasadnione podejrzenie użycia siły i przemocy wobec poszkodowanego.
Drugim rodzajem przemocy jest przemoc psychiczna. Występuje ona najczęściej jako przymus, groźba, zastraszenie, wykorzystanie emocjonalne. Do najczęstszych form przemocy psychicznej należą: poniżanie, wyzywanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowan...