Psychologia

Postępowanie z pacjentem agresywnym i pobudzonym

dr hab. n. zdr. Monika Talarowska, prof. UŁ

Instytut Psychologii, Uniwersytet Łódzki

Adres do korespondencji:

dr hab. n. zdr. Monika Talarowska, prof. UŁ

Instytut Psychologii, Uniwersytet Łódzki

ul. Smugowa 10/12, 90-433 Łódź

e-mail: talarowskamonika@wp.pl

  • Złość jest naturalnym stanem emocjonalnym, który mamy prawo odczuwać w sytuacjach, gdy coś staje na przeszkodzie realizacji naszych planów
  • Zachowania agresywne są czymś więcej niż złością, zawierają bowiem w sobie intencję wyrządzenia krzywdy emocjonalnej lub fizycznej osobie albo zniszczenia rzeczy, która do niej należy
  • Pracownicy ochrony zdrowia dość często doświadczają zachowań agresywnych ze strony pacjentów, ale rzadko proszą o pomoc, ponieważ traktują to jako stały element codziennej pracy. Niemniej ich bezpieczeństwo powinno być równie ważne jak dbanie o zdrowie pacjentów

Prawdopodobnie każdy pracownik ochrony zdrowia zetknął się lub zetknie z przypadkami agresji ze strony pacjenta i/lub jego rodziny1. Zachowania te mogą przybierać różną formę: od manifestowania wrogości poprzez celowe utrudnianie wykonywania pracy aż po jawną agresję2.

W klasyfikacji ICD-10 zachowania agresywne nie są traktowane jako odrębna jednostka diagnostyczna. Mogą one bowiem towarzyszyć całej gamie zaburzeń somatycznych i psychicznych. W przypadku personelu medycznego pracującego poza placówkami psychiatrycznymi zachowania agresywne, których przyczyną są zaburzenia psychiczne, stanowią rzadkość3. Niezliczona liczba pacjentów i osób im towarzyszących, stres, pogarszający się stan zdrowia oraz długi czas oczekiwania na pomoc – to najczęstsze przyczyny frustracji prowadzącej do irracjonalnych (w tym agresywnych) zachowań ze strony osób potrzebujących pomocy medycznej4.

Jak często mamy do czynienia ze zjawiskiem przemocy ze strony pacjentów?

Jedynie niewielki odsetek zachowań przemocowych wobec personelu medycznego jest zgłaszany przełożonym i odnotowywany w oficjalnych statystykach (niespełna 20% pielęgniarek, które doświadczyły czynnej agresji ze strony pacjentów, umieszcza w raporc...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jak często mamy do czynienia ze zjawiskiem przemocy ze strony pacjentów?

Jedynie niewielki odsetek zachowań przemocowych wobec personelu medycznego jest zgłaszany przełożonym i odnotowywany w oficjalnych statystykach (niespełna 20% pielęgniarek, które doświadczyły czynnej agresji [...]

Kto jest najbardziej narażony na zachowania przemocowe ze strony pacjentów?

Najbardziej narażeni na przemoc (tuż po oddziałach psychiatrycznych) są pracownicy oddziałów ratunkowych, personel karetek, pracownicy podstawowej opieki zdrowotnej i poradni ambulatoryjnej opieki [...]

Jakie są najczęstsze formy przemocy wobec personelu medycznego?

Agresję dzieli się na psychiczną (emocjonalną) i fizyczną. Przejawy agresji psychicznej to między innymi: podniesiony głos, krzyk, zastraszanie, pogróżki słowne, używanie wulgaryzmów, [...]

Jakie czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia zachowań agresywnych wobec personelu medycznego?

Agresja fizyczna najczęściej pojawia się u pacjentów z dysfunkcjami poznawczymi, u osób leczących się z powodów psychiatrycznych oraz uzależnionych lub nadużywających alkoholu czy innych substancji [...]

Jak zachowywać się wobec agresywnego pacjenta?

Wśród najczęstszych zachowań podejmowanych przez personel pielęgniarski w sytuacji agresji ze strony pacjentów są wymieniane: próby rozmowy w celu wyjaśnienia sytuacji, prośby o pomoc [...]

Konsekwencje doświadczania zachowań przemocowych w miejscu pracy

Obserwuje się wiele następstw agresji nie tylko w sferze fizycznej, ale również psychologicznej. Naturalną, bezpośrednią reakcją emocjonalną w takiej sytuacji jest odczuwanie lęku, [...]
Do góry