Pulmonologia

Najczęstsze błędy popełniane przez chorych w technice inhalacji leków wziewnych

lek. Izabela Domagała

lek. Marta Miszczuk-Cieśla

dr hab. n. med. Marta Dąbrowska

Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

lek. Izabela Domagała

Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii,

Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa

e-mail: izabela.domagala@wum.edu.pl,

tel. 22 599 27 50

  • Typy inhalatorów oraz ich zalety i wady
  • Czynniki istotne przy wyborze inhalatora dla konkretnego pacjenta
  • Rola szkolenia pacjenta z zakresu korzystania z danego typu inhalatora i regularnego monitorowania techniki korzystania z urządzenia


Choć początki terapii inhalacyjnej sięgają 3500 lat wstecz, to jej burzliwy rozwój rozpoczął się niespełna 70 lat temu, kiedy w 1956 r. wprowadzano do sprzedaży pierwszy inhalator ciśnieniowy będący pierwowzorem urządzeń stosowanych obecnie1. Stanowiło to przełom w leczeniu astmy – skuteczny lek zawarty w przenośnym i łatwym do użycia urządzeniu, powszechnie dostępny, o lepszym niż leki doustne profilu bezpieczeństwa szybko zyskał akceptację pacjentów. Do­prowadziło to do poprawy jakości życia milionów pacjentów na całym świecie oraz zapobiegło wielu zgonom w przebiegu astmy. Od tamtej pory obserwuje się szybki rozwój coraz nowszych i lepszych rodzajów inhalatorów stosowanych nie tylko w astmie, lecz także w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) oraz w innych chorobach obturacyjnych (m.in. w mukowiscydozie, rozstrzeni oskrzeli). Opracowano nowe cząsteczki leków stosowanych wziewnie, nowe typy inhalatorów oraz wprowadzono wiele innowacji w zakresie ich budowy. W latach 70. XX wieku pojawiły się inhalatory proszkowe, a od początku XXI wieku najnowsze typy inhalatorów – inhalatory miękkiej mgły. W ciągu lat stosowane urządzenia ewoluowały, co doprowadziło do powstania inhalatorów, które znamy obecnie. Sukcesywnie wzrasta liczba pacjentów, którzy codziennie z nich korzystają.

Zarówno w stabilnym okresie choroby, jak i w zaostrzeniach leki stosowane wziewnie stanowią podstawę leczenia farmakologicznego astmy i POChP2,3. Obie te jednostki są częstymi przewlekłymi chorobami układu oddechowego. Dane dotyczące częstości występowania POChP różnią się w zależności od kraju, jednak od kilkudziesięciu lat stale obserwuje się wzrost zapadalności, a także umieralności z jej powodu. W Polsce częstość występowania POChP wynosi 10,9% w populacji >40. r.ż., co odpowiada ponad 2 mln osób4. Warto pamiętać, że podstawę leczenia POChP stanowi zaprzestanie palenia tytoniu, a farmakoterapia łagodzi jedynie objawy choroby.

Astma jest chorobą, która występuje u osób w każdym wieku: często wśród dzieci, młodzieży i młodych dorosłych, ale też wśród starszych pacjentów. Częstość jej występowania szacuje się na 1-18% populacji w zależności od kraju. W Polsce dotyczy 5-10% osób dorosłych. Według prognoz World Health Organization (WHO) w 2025 r. liczba chorych na astmę na świecie wzrośnie do 400 mln5.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rola prawidłowej techniki inhalacji leków wziewnych w leczeniu astmy i POChP

Leki stosowane wziewnie przynoszą zamierzony efekt terapeutyczny jedynie w przypadku, gdy zostaną przyjęte we właściwy sposób. Celem wziewnego stosowania leków jest dostarczenie [...]

Typy inhalatorów

Inhalatory aktualnie dostępne na rynku dzielą się na 3 główne typy:

Metody oceny techniki inhalacji leków wziewnych

Nie ma jednego rekomendowanego sposobu oceny poprawności stosowania leków wziewnych. Brak złotego standardu postępowania utrudnia codzienną pracę z pacjentami oraz prowadzenie i analizę [...]

Błędy popełniane przez chorych podczas przyjmowania leków wziewnych

Odsetek pacjentów popełniających błędy podczas przyjmowania leków wziewnych różni się zależnie od badania. Pewne jest jednak, że większość pacjentów je popełnia. [...]

Inhalatory proszkowe

Inhalatory proszkowe dzielą się na inhalatory jednodawkowe, które wymagają włożenia kapsułki zawierającej lek przed każdym manewrem inhalacji, oraz na inhalatory wielodawkowe, [...]

Inhalatory ciśnieniowe

Chociaż inhalatory ciśnieniowe są najdłużej dostępne na rynku, to grupa ta nie jest tak różnorodna pod względem budowy jak inhalatory proszkowe. [...]

Inhalatory miękkiej mgły

Najmłodszym typem inhalatorów jest inhalator miękkiej mgły. Obecnie w Polsce z tej grupy urządzeń dostępny jest tylko Respimat®. Prawidłowy sposób korzystania z niego uwzględnia [...]

Co wziąć pod uwagę, wybierając inhalator dla chorego?

Przy wyborze leku wziewnego dla konkretnego pacjenta tak samo ważny jak wybór substancji leczniczej jest dobór odpowiedniego inhalatora – nawet najlepsza [...]

Podsumowanie

Leki stosowane wziewnie są podstawą terapii chorób obturacyjnych, w tym astmy i POChP. Od ich poprawnego przyjmowania zależy efekt leczenia, przebieg choroby oraz [...]

Do góry