Uroginekologia
Metody i techniki fizjoterapeutyczne aktualnie stosowane w uroginekologii
dr n. o kult. fiz. Dorota Drabarek1,2
dr n. med. Bartłomiej Burzyński3,4
- W przypadku schorzeń uroginekologicznych autorzy międzynarodowych wytycznych rekomendują próbę postępowania zachowawczego przed leczeniem inwazyjnym. Głównym elementem leczenia zachowawczego jest fizjoterapia
- W artykule przedstawiono metody i techniki fizjoterapeutyczne aktualnie stosowane w uroginekologii. Należą do nich: trening mięśni dna miednicy, terapia manualna, elektromiografia, ultrasonografia, metody oparte na biologicznym mechanizmie sprzężeń zwrotnych (EMG-biofeedback i sonofeedback), terapia behawioralna, środki mechaniczne oraz zabiegi z zakresu fizykoterapii
W badaniu Epidemiology Urinary Incontinence and Comorbidities (EPIC), którym objęto 19 165 dorosłych osób z Kanady, Niemiec, Włoch, Wielkiej Brytanii oraz ze Szwecji, objawy z dolnego odcinka dróg moczowych (LUTS – lower urinary tract symptoms) stwierdzono u 66,6% kobiet w wieku ≥40 lat1. Wyniki badania dotyczącego występowania LUTS w Polsce okazały się porównywalne z uzyskanymi w innych badaniach epidemiologicznych przeprowadzonych w różnych regionach świata2.
Do LUTS należy wiele różnorodnych objawów związanych z gromadzeniem i oddawaniem moczu, objawów pomikcyjnych, a także wynikających z obniżenia i wypadania narządów miednicy, które są związane z życiem seksualnym oraz obejmują zespoły bólowe zlokalizowane w obrębie miednicy3.
Do dysfunkcji dna miednicy należą:
- nietrzymanie moczu (UI – urinary incontinence)
- wysiłkowe nietrzymanie moczu (SUI – stress urinary incontinence)
- nietrzymanie moczu z parcia (UUI – urgency urinary incontinence)
- postać mieszana nietrzymania moczu (MUI – mix urinary incontinence)
- pęcherz nadreaktywny (OAB – overactive bladder)
- nietrzymanie stolca
- przewlekłe zaparcia
- obniżenie/wypadanie narządów miednicy mniejszej (POP – pelvic organ prolapse): histerocele, uretrocele, cystocele, rektocele, enterocele
- dysfunkcje seksualne
- chroniczne zespoły bólowe4.
Leczenie w UI oraz POP obejmuje postępowanie zachowawcze i operacyjne. Niemniej interwencje chirurgiczne w przypadku dysfunkcji dna miednicy są zwykle związane ze zwiększonym ryzykiem powikłań, nawrotów i reoperacji. Autorzy aktualnych międzynarodowych wytycznych (np. European Association of Urology [EAU], American Urological Association [AUA]) rekomendują próbę postępowania zachowawczego przed leczeniem inwazyjnym w przypadku UI, OAB oraz POP5-8. Głównym elementem leczenia zachowawczego jest fizjoterapia.
Cel postępowania fizjoterapeutycznego, jak również dobór metod i technik zależą od dolegliwości pacjentki, intensywności nasilenia objawów i ogólnego stanu zdrowia. W przypadku niewystępowania niepokojących objawów klinicznych stosowanie fizjotera...